Dag 1 & 2: de eeuwenoude parel Tbilisi

Vanuit Amsterdam vliegen we (indien beschikbaar rechtstreeks) naar Georgië. Helaas zijn er momenteel nog amper betaalbare rechtstreekse vluchten beschikbaar vanuit Amsterdam, waardoor we meestal een vlucht met een tussenstop in Istanbul nemen. Na middernacht kom je aanmin ons centraal gelegen hotel. Onderweg zie je al direct de contrasten tussen het Georgië waar de tijd eeuwen lang lijkt te hebben stilgestaan en de vele ultra moderne gebouwen.

De volgende dag neemt onze reisleider je mee voor een boeiende wandeling door de sfeervolle binnenstad van Tbilisi, een
prachtige stad van circa 1,5 miljoen inwoners. Een hoofdstad waar achtereenvolgens de Romeinen, Grieken, Perzen, Hunnen, Mongolen, Arabieren en meest recentelijk de Russen hun sporen achter lieten. Vele welbekende hoogtepunten (Metekhi kerk, synagoge, Sioni kathedraal, Vredesbrug en de Anchiskhati kerk) bekijken we tijdens deze ontspannen wandeling. Alle bezienswaardigheden in de oude stad liggen namelijk op loopafstand van elkaar, al zijn er wel wat hoogteverschillen te overbruggen. Toch is het hoger gelegen Narikala Fort (4^e eeuw) en het imposante standbeeld van Moeder Georgie ook nog redelijk makkelijk te bereiken middels een kabelbaan.

In de late namiddag is er ook nog wat ruimte voor een eigen invulling van het dagprogramma. Zo vind je op de centraal gelegen Rustaveli boulevard vele fraaie gebouwen, waaronder het imposante Opera gebouw. Ook interessante musea als het  Geschiedkundig Museum, Picture Gallery en het Modern Art museum zijn 
absolute aanraders. De eeuwenoude centraal gelegen zwavelbadhuizen zijn tevens een bezoek meer dan waard. Of geniet van een van de vele heerlijke lokale wijnen op een van de gezellige terrassen, uiteraard kennen wij de leukste eetgelegenheden en meest bijzondere plekjes van deze fascinerende stad. Tevens maken we deze dag een gezamenlijke maaltijdenpot (€ 210, voor alle ontbijten en lunches), waardoor je ook op de meer afgelegen plaatsen verzekerd bent van heerlijke traditionele maaltijden. 

Dag 3: via David Gareja naar Sighnaghi, ‘The City of Love’

De eindbestemming vandaag heet Sighnaghi, maar voordat we arriveren in dit Italiaans-achtige stadje, hebben we al ruimschoots het fascinerende Georgische platteland verkend. Na twee uur rijden arriveren we bij het David Goreja ‘complex’, waarbij vooral het laatste gedeelte van het traject van een adembenemende schoonheid is.

Vanaf de parkeerplaats zie je al het Lavra klooster lonken, maar ons eerste echte hoogtepunt van deze reis ligt een stuk hogerop. Wie wil kan via een pittige, maar vooral mooie wandeling van een klein uur omhoog wandelen, waar je het piepkleine Udabno klooster aantreft. De beloning voor het verlies van je zweetdruppels is een weids uitzicht over het (betwiste) grensgebied van Georgië met Azerbeidzjan. Schrik dus niet als je bewapende grensbewakers onderweg tegenkomt. Deze jonge mannen leiden je zelfs met alle plezier naar de eeuwenoude beschilderde rotsportretten waar dit complex zo beroemd om is geworden. Dit zijn de stille getuigen van de rijke cultuur die Georgië zo bijzonder maakt.

Na nog even genoten te hebben van het uitzicht, keren we terug naar onze minibus, voor de rest van deze dagexcursie. Wederom rijden we door het woestijn-achtige steppegebied, waarna we laat in de middag arriveren in Sighnaghi, met slechts 1400 inwoners is dit een van de kleinste steden van het land. Met flinke zakken overheidsgeld is dit nietige stadje in Oost-Georgie de afgelopen decennia verbouwd tot een pittoreske toeristenplaats.

Het fraai gelegen vrouwenklooster van St. Nino is onze laatste bezienswaardigheid van deze dag voordat we inchecken in ons gastvrije hotel. Na het avondeten genuttigd te hebben heb je nog tijd om de gerestaureerde stadsmuren te bekijken of het knusse centrum van ‘The City of Love’ met een bezoek te vereren.

Dag 4: Kvareli, de beste wijnregio van Georgië

Dat het maken van wijn in de regio Kacheti tot een kunstvorm is verheven in plaats van een ambt, word je al snel duidelijk wanneer we deze regio verder doorkruisen. Werkelijk overal zie je wijnranken en nog steeds worden gronden geschikt gemaakt voor de aanplant van nieuwe druiven. De ultieme omstandigheden als brandende zon, rijke grond en hardwerkende inwoners zorgen voor maar liefst 540 verschillende druivensoorten.

Tsinandali, moekoezani en sapheravi zijn de meest bekende wijnen. Vanwege de vruchtbare valleien is Georgië het oudste wijnproducerende land van de wereld. Voordat we ons tegoed kunnen doen aan een welverdiende wijnproeverij in Kvareli, verkennen we eerst de levendige agrarische marktplaats van Telavi.

Al behoort het gemiddelde maandinkomen van de nog geen vier miljoen Georgiers (rond de €360) tot de laagste van Europa, de krakkemikkige stalletjes hier liggen boordevol smakelijke en verse producten. Tomaten, komkommers, aardappelen, kazen, worsten, groenten en talrijke andere kleurrijke producten liggen keurig kleurrijk uitgestald in deze fotogenieke omgeving. Voor slechts enkele lari koop je al wat lekkers.

Uiteraard is hier ook de bekendste lekkernij te koop van het land: tsjoertskhela. Dit is een mengsel van verdikt druivensap met aan de binnenkant walnoten/hazelnoten, geregen aan een touwtje. Dit wordt in de zon gedroogd. Traditionele lekkernijen als kozinakhi (ruitvormig gesneden koekje van walnoten en honing) en khatsjapoeri (kaaskoek) zijn hier eveneens verkrijgbaar.

Ook de plaatselijke ‘Big Tree’ behoort tot een van de toeristische trekpleisters van Telavi dat met zijn 20.000 inwoners tot een van de oudste steden van Georgië behoort. Al in het bronzen tijdperk was hier bebouwing en –volgens de locals- werd er kort daarna al wijn geproduceerd. Een leuk souvenir voor het thuisfront zijn wijnflessen met etiketten erop dat hier al 8000 jaar (!) wijn gemaakt word. Voordat we dit goddelijke druivensap mogen proberen bezoeken we eerst nog het klooster van Gremi.

Dag 5 en 6: Naar de Hoge Kaukasus (Kazbegi)

Vandaag staat een schitterende, maar lange rit op het programma. Je mag je verheugen op de Georgian Militairy Highway waarbij je een pas, het Jinvali-stuwmeer, het Ananuri-kasteel en het skigebied Gudauri van meer dan 2000 meter hoog passeert. Een adembenemend mooie rit naar Kazbegi met vele haardspeldbochten. De weg waarover we rijden is in het begin van de 19e eeuw met grote moeite door de Russen aangelegd. Het is de enige verbindingsroute tussen Georgië en Rusland en voert over de Kaukasus.

Het schilderachtige Stepantsminda is vandaag het eindpunt, waarna we op dag 6 uitgebreid de tijd nemen om deze schitterende creatie van Moeder Natuur van dichterbij te bekijken. Geen enkel land in Europa kent namelijk zo`n rijke flora en fauna als Georgië. Zo vind je hier de lynx, beren, wolven, wilde geiten, vlinders en jakhalzen. Ook zijn er meer dan 360 geregistreerde vogelsoorten. Op een (verre) steenworp afstand ligt de grens met Rusland. Wanneer we nog steeds niet ‘klooster-moe’ zijn, is er ook nog een mogelijkheid om het fraai gelegen Gergeti-klooster op 2170 meter hoogte te bekijken. Als de weergoden ons gunstig gezind zijn, zien we tevens een van de hoogste ijskappen van de Kaukasus: Mt Kazbegi (5047 m). Beide nachten genieten we van de sfeer in ons traditionele onderkomen.

Dag 7 & 8: Via Mtscheta, Gori naar Kutaisi, het geografische hart van Georgië  

Aangezien de Russen een decennium geleden Zuid-Ossetië hebben geannexeerd en het dus verboden grondgebied is voor Georgiërs en toeristen, dienen we op dag 7 een flinke omweg te maken om in de tweede grootste stad van het land te bereiken, Kutaisi. Nadat we zijn afgedaald uit de Hoge Kaukasus, bereiken we het pittoresk gelegen Mtscheta. Het 3.000 jaar oude stadje is het religieuze centrum van Georgië. In de stad zijn verschillende historische gebouwen en kerken uit de begintijd van het Christendom te zien, zoals de Svetitschoveli-kathedraal uit de 11e eeuw (waar het gewaad van Christus begraven is) en op een nabij gelegen heuvel het Dzjvariklooster uit de 6e eeuw.

Beide monumenten staan op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Twee van de belangrijke rivieren van het land vloeien hier samen en banen zich gezamenljk een weg naar Azerbeidzjan, wat een bijzonder landschappelijk schouwspel oplevert. Ondanks dat dit stadje nu nog maar 7.000 inwoners telt, was het ruim acht eeuwen lang de hoofdstad van Kaukasich Iberië.

Ook bezoeken we op dag 7 in Gori het museum van de meest bekende Georgiër aller tijden. Van 1922 tot 1953 regeerde Iosif Vissarionovich Dzhugashvili met ijzeren knoest over het communistische Russische rijk, al kent de hele wereld hem beter onder de naam Jozef Stalin. Wellicht is het ietwat vreemd om een onbeschaamd eerbetoon te bezoeken van een van de grootste dictators ter wereld, maar wij zijn van mening dat ook dit hoort bij een bezoek aan Georgië.

Tevens bezoeken we ook nog Uplistsikhe Cave Town (1e eeuw voor Christus), een fraai gelegen bergstadje (nu ruïne) dat ooit deel uitmaakte van de florerende Zijderoute. Dit eeuwenoude interessante complex herbergde ooit complete woonwijken, wijnkelders, bakkerijen, een antiek theater en een in een rots gehouwen basiliek. Laat in de avond arriveren we op dag 7 in Kutaisi.

Op dag 8 nemen we in en rondom Kutaisi uitgebreid de tijd om deze mooie provinciestad te bekijken. Het futuristische (voormalige) regeringsgebouw is een van de trekpleisters van de stad. Wie liever de architectonische schoonheid van vroegere tijden bewondert, komt in deze stad van bijna 200.000 inwoners eveneens ruimschoots aan zijn trekken. De stad heeft namelijk twee UNESCO Werelderfgoedmonumenten: de kathedraal van Bagrati en het nabijgelegen klooster van Gelati. Dit oosters-orthodox klooster werd in 1106 gebouwd door de koning van Georgië: David de Bouwer en het was een van de beroemdste onderwijskundige en culturele centra van het oude Georgië.

De beste wetenschappers, theologen en filosofen werkten aan de academie, uit deze tijd stammen de vele muurschilderingen en manuscripten in het klooster die uit de middeleeuwen bewaard zijn gebleven. Bijna alle koningen van het verenigde Georgië zijn hier begraven. Dit fraai gelegen bouwwerk wordt wel eens het ‘tweede Jeruzalem van het oosten’ genoemd. Ook de lokale markt van Kutaisi is een fotogenieke plek om doorheen te dwalen.

Door gebrek aan staatsgelden voor herstel van monumenten zijn echter veel van deze historische gebouwen echter in verval geraakt. Cultuurliefhebbers zullen daarentegen met veel genoegen kennis nemen van het feit dat deze stad diverse soorten theaters herbergt. In Kutaisi slapen we twee nachten.

Dag 9 & 10: het mondaine Batumi
Een rit van 150 kilometer voert ons naar de kleine kuststrook die Georgië momenteel nog maar heeft. Na de onvrijwillige afgifte van de regio Abchazië (lees: annexatie door de Russen) telt Georgië nog slechts een zeer kleine toegang tot de subtropische Zwarte Zee. Op de berghellingen langs de Zwarte Zee worden onder meer citrusvruchten, thee, tabak en druiven geteeld. De mondaine badplaats Batumi (vlakbij de grens met Turkije) is onze volgende bestemming tijdens deze enerverende rondreis.

Deze stad van bijna 160.000 inwoners is uitermate geliefd bij inwoners van omliggende landen als Iran, Turkije en Rusland, mede vanwege zijn gokpaleizen en sekstoerisme. Strandliefhebbers komen hier eveneens ruimschoots aan hun trekken, maar Batumi biedt ook genoeg andere vertier mogelijkheden waaronder enkele indrukwekkende moderne architectonische hoogstandjes.

Wie nieuwsgierig is naar het bruisende Georgische nachtleven, kan zich hier helemaal uitleven. De botanische tuin van Batumi is eveneens een trekpleister van formaat. De komende twee avonden kan iedereen op eigen gelegenheid invullen met een bezoek aan een van de vele restaurants die de oude binnenstad telt. Een ideale gelegenheid om khinkali (klokvormige deegkussentjes, gevuld met gekruid gehakt) te eten of een van de vele andere gerechten van deze heerlijke eenvoudige keuken.

Dag 11 & 12: Vardzia, een meesterwerk van (verborgen) architectuur

Deze imposante rit voert door een rivierkloof in de Kleine Kaukasus. Een schitterende landschappelijke route door groene valleien met hoge beboste bergen aan weerszijden. In de ravijn onder ons zien we een wild stromende bruine rivier. Watervallen kletteren als grote grijze linten naar beneden. Het middenstuk is een zeer slechte weg waarbij we 2 uur doen over een stuk van slechts 40 km. Ruim 190 kilometer staan er vandaag op de teller als we in Vardzia arriveren. Soms is deze weg echter zo slecht, dat we via een omweg naar Vardzia zullen rijden.

Vanuit het drukke Batumi zijn we dan weer terug in het rustige hart van Georgië. Dit is de regio van de meest geproduceerde en gedronken watermerk van het voormalige Russische rijk en dus ook in de thuisbasis Georgie (Borjomi). Al ten tijden van de Russische overheersing was Georgië het symbool voor het goede leven, zang, dans en poëzie, wijn, tabak, citrusvruchten en de paradijselijke Zwarte Zeekust. Dit -volgens onze smaakpapillen- niet al te smakelijke bronwater is het belangrijkste exportproduct van het land. In de namiddag bezoeken we het imposante Rabath fort. Dit machtige kasteel is al sinds de 9e eeuw een bastion van formaat. Dankzij een grondige renovatie in 2012 is dit fraaie bouwwerk herstelt in oude staat.

Dag 12, de tweede dag in Vardzia, kan naar eigen gerieven worden ingevuld, al mag je uiteraard het door mensenhanden gebouwde grotten klooster van Vardzia niet overslaan, een meesterwerk van architectuur dat gebouwd werd als bescherming tegen de Mongolen. De originele versie bestond uit meer dan zesduizend (!) appartementen, verdeeld over dertien verdiepingen. De stad omvatte een kerk, een troonzaal en een complex irrigatiesysteem met bewaterde terrasvormige landbouwgronden.

De enige toegang tot het complex was door enkele goed verborgen tunnels. Een aardbeving in 1283 verwoestte ongeveer twee derde van de stad, waardoor de grotten van buitenaf zichtbaar werden en wat leidde tot de instorting van het irrigatiesysteem. Toch is dit nog steeds een prachtige plek om te bezoeken. De rustige omgeving leent zich perfect voor avontuurlijke struintochten in de omliggende bergen, of geniet met een boek lekker relaxed van deze paradijselijke omgeving.

Dag 13 & 14: Door de Kleine Kaukasus naar het sfeervolle Tblisi

Met pijn in het hart verlaten we het pittoreske Vardzia voor een prachtige rit via de op 2000 meter hoogte gelegen meren Sagamos and Paravani naar Tbilisi, de hoofdstad van Georgië die we aan het begin van deze rondreis al uitgebreid bekeken hebben. Deze route door en langs de Kleine Kaukasus is er eveneens een om niet snel te vergeten.

Onderweg zie je tal van kleine stadjes en ietwat armoedige dorpen die veelal bewoond worden door Armeniërs die meer dan honderd jaar geleden door de massamoord van de Turken op de vlucht sloegen. Laat in de middag arriveren we in Tbilisi, waar je nog kan nagenieten van de 2.200 km die we hebben afgelegd in dit fascinerende land.

De volgende dag heb je een … vrije dag! Omdat je op dag twee al een groot deel van de hoogtepunten van Tblisi hebt gezien weet weet je gelukkig al een beetje de weg in deze sfeervolle stad. Je kunt ervoor kiezen om je eigen gang te gaan en lekker wat te winkelen en terrasjes te bezoeken. Ook heb je alle tijd om te ontspannen in een van de badhuizen. Je kunt ook de kabeltrein nemen naar het Mtatsminda Park waar je lekker kunt ontspannen.

Hier ligt ook Vake Park op 770 m. boven Tbilisi, een kleinschalig pretpark met bizarre kunstwerken en een reuzenrad, ‘the place to be’ op een mooie avond met vele restaurants en kleine cafeetjes. Natuurlijk kun je ook enkele musea bezoeken. Wij zullen jullie tevoren uitgebreid voorlichten over de mogelijkheden.

Dag 15: Naar Amsterdam

In de ochtend vertrekken we van het hotel naar het internationale vliegveld van Tbilisi voor onze terugvlucht naar Nederland, al dan niet met een tussenstop in de hoofdstad van Turkije. Het is tevens mogelijk om deze reis op individuele basis te verlengen. Hopelijk denk je tegen die tijd met veel weemoed terug aan Georgië, een land dat maar twee keer zo groot is als ons land maar in zoveel opzichten een ervaring meegeeft die vele malen groter is.