Dag 1: Naar Hongarije (vliegveld Boedapest)

Vanuit Eindhoven (of Amsterdam) vliegen we naar Boedapest. Afhankelijk van met welke vliegmaatschappij we reizen, heb je vandaag een beetje of iets meer tijd om nog te genieten van de prachtige Hongaarse hoofdstad.

Dag 2: Boedapest

Het indrukwekkende Boedapest is vandaag ons domein om te genieten van de vele hoogtepunten die de stad te bieden heeft. Tijdens onze wandeling door de stad (met af en toe gebruik van de metro) zullen we de meest belangrijke bezienswaardigheden van Boedapest te zien krijgen. In overleg bepalen we het programma, met uiteraard aandacht voor de belangrijkste toeristische attracties.

Denk daarbij onder meer aan het Heldenplein, Vajdahunyad Kasteel, Opera House, (St.-Stefans) Basiliek, synagoge en het parlement. Ook bezoeken we historisch Buda, het kasteel district met de Matthias Kerk en het Vissersbastion. Vanaf hier heb je mooiste panoramische vergezichten over Buda en Pest, de twee stadsdelen die tezamen deze stad vormen. Tevens herbergt Budapest genoeg interessante musea om een 12-daagse reis ruimschoots te vullen...

Voor liefhebbers van een warm bad, in de avond kunnen we een (optioneel) bezoek brengen aan een van de 128 (!) badhuizen die de stad telt. Wie liever geniet van een relaxte boottocht, de Donau wordt bevaren door een keur aan kleine en grote passagiersschepen. Keus genoeg! Wat je ook kiest, de voormalige Joodse buurt is de ideale plek om deze indrukwekkende dag af te sluiten. Diegenen die meer van Boedapest willen zien, adviseren wij om onze zesdaagse stedentrip naar Budapest te boeken waar reisleider Theo Leerintveld je alle leuke plekjes van deze boeiende stad laat ontdekken.

Dag 3: Naar Gyor (110 km)

Vandaag hebben we een pittige en lange dag voor de boeg, maar wel een met veel bezienswaardigheden. Twintig kilometer ten noorden van Boedapest ligt aan de rechteroever van de Donau het lieflijke stadje Szentendre, dat een mooie mix biedt van barokke kerkjes, gekleurde huizen en kunstenaarsateliers. Door zijn pittoreske karakter lokt het plaatsje van 25.000 inwoners overdag heel wat toeristen die komen genieten van het fraaie aangezicht van een amfitheater van wijngaarden.

Ooit zwaaiden de Turken hier de scepter, maar sinds de 17^e eeuw wordt dit lieflijke pittoreske oord bewoond door voornamelijk families van Servische en Kroatische afkomst. Door zijn vele aalbessen en noten wordt Szentendre ook wel eens de ‘boomgaard van Budapest’ genoemd. En door de vele schilders wordt dit stadje ook wel de Hongaarse versie van het Parijse Montmartre genoemd, maar dan uiteraard veel kleiner…

Het centrale plein is net een 18^e-eeuws toneeldecor met zijn geplaveide stratenpatroon en kleurrijke gevels. Hogerop langs de Donau rijden we langs twee andere bezienswaardige plekken: Visegrad en Esztergom. Vooral van Visegrad is het moeilijk voor te stellen dat dit stadje tot de zestiende eeuw de eer en de moeilijke taak had om de Heilige Kroon te bewaren in een van de mooiste kastelen die Europa ooit gezien heeft. Helaas hebben de Turken in 1544 deze plek met de grond gelijk gemaakt. Tegenwoordig rest uit deze glorietijd alleen de schoonheid van de plek en enkele gereconstrueerde vertrekken.

Het arendsnest van de vesting op 350 meter hoogte biedt daarentegen een prachtig uitzicht op de Donauknie, dat door het plaatselijke gebergte hier gedwongen wordt een bocht van 120 km te maken. Zanger Freddy Mercury van popgroep Queen was zelfs zo verliefd op deze plek, dat hij herhaaldelijk (vergeefse) pogingen deed om dit stuk land van de Hongaarse overheid te kopen. Het betoverende landschap van deze regio is een adembenemende mix van versterkte steden en prachtige heuvels. Dit is ook een van de weinige plaatsen waar je de machtige Donau kan oversteken met een veerboot, maar wij rijden verder aan de linkeroever.

Een dik half uur verderop ligt Esztergom, waar we de reusachtige basiliek op de berg boven de stad met een bezoek vereren, de grootste van Hongarije. Dit barokke stadje van 33.000 inwoners is het katholieke centrum van Hongarije en wordt daarom ook wel het Hongaarse Rome genoemd. Met zijn 114 meter lengte en 100 meter hoogte steekt de basiliek als een vuurtoren boven de stad uit. De crypte, de fraaie beschildering boven het altaar en de originele kerkschat (religieuze voorwerpen en gewaden van geestelijken uit verschillende eeuwen). Er is buiten Italië nauwelijks een plaats te noemen waar zoveel paneelschilderingen uit de 14de en vroege 15de eeuw te vinden zijn.

Maar zelfs hier is er een prachtige relikwie dat met kop en schouders boven de rest uitsteekt: het heilige graf van Garamszentbenedek. Dit is een schitterend meesterwerk van laatgotische Hongaarse houtsnijkunst. Onze meest geliefde bezigheid hier is echter een hoog gelegen bouwwerk waarvoor je eerst 400 treden moet beklimmen. Aan de onderkant van de koepel (72 meter hoogte!) heb je vervolgens een duizelingwekkend uitzicht op de stad, Donau en de metalen brug naar buurland Slowakije.   

Na deze drie prachtige plekken verlaten we de Donau en zijn ruim 400 kilometer lange stroming door Hongarije. We rijden nog een uur westwaarts naar Gyor waar we in de avond aankomen en de volgende ochtend deze boeiende stad gaan verkennen.

Dag 4: Naar Sopron (100 km)

Ons eindpunt van vandaag (Sopron) mag dan bijna 100 km westwaarts liggen, eerst verkennen we de bruisende binnenstad van Gyor (spreek uit als Dieur). Voor velen mag dit dan een betonnen industriestad zijn, wij genieten elke keer weer intens van het charmante exterieur van het historische hart van deze stad met bijna 140.000 inwoners. Deze parel met zijn geplaveide steegjes waarin kerken en trots barokke woonhuizen elkaar opvolgen, ligt aan de samenvloeiing van drie rivieren.

We maken een aangename wandeling door de straten rondom de kathedraal die vol staan met oude paleizen. Omdat dit gedeelte van de stad vrijwel autovrij is, is het hier heerlijk slenteren langs de prachtige winkeltjes. de vele standbeelden en de boeiende musea die Gyor telt. Wie liever een warm bad neemt in het centraal gelegen kuuroord, let wel op dat je niet onbesuisd het warmste bad instapt van maar liefst 67 graden Celsius. 

Na de lunch rijden we via fraaie plattelandswegen naar Sopron. Hongaren beschouwen dit als hun meest aantrekkelijke stad van het land. De stad en haar omgeving vormen een enclave in het Oostenrijkse grondgebied. Er woont een grote Duitstalige minderheid en het gebied is officieel tweetalig.

Een ander historisch hoogtepunt van dit grensgebied is van zeer recente datum, namelijk 1989, toen duizenden Oost-Duitsers tijdens de ‘picknick naar de vrijheid’ gebruik maakten van de vlucht naar het Westen. Net buiten de stad ligt dit Paneuropai Piknik'89 Emlekpark, waar op 19 augustus 1989 het welbekende IJzeren Gordijn zijn eerste barst vertoonde. Totaal onverwachts gingen zowel de Hongaarse als Oostenrijkse autoriteiten akkoord om een kleine grenspost in het midden van het bos open te stellen. Voor een picknick... Zonder verantwoording af te leggen voor de verstrekkende gevolgen. Niet gek veel later viel de Berlijnse Muur...

Sopron is volgens Hongaren de ‘meest aantrekkelijke stad’ van het land. Al bestaat de stad al ruim duizend jaar, de hoogtijdagen van de stad waren aan het eind van de 18^e eeuw, toen Mozart, Haydn en de beroemdste Hongaar ooit, Franz Liszt, hier concerten gaven. De oude stad -in de vorm van een hoefijzer- is omringd door een gedeeltelijk bewaarde vestingmuur, die gebouwd werd op Romeinse funderingen. Achter elke hoek staat je een verrassing te wachten. Schitterende woningen, gotische en barokke kerken, fraaie pleinen, verborgen binnenplaatsen, vervallen woningen; Sopron heeft het allemaal.

Het fraaie plein van Fo Ter, pal naast de markante Vuur Toren, is het kloppende hart van deze stad met ruim 60.000 inwoners, hier alleen al kan je makkelijk uren doorbrengen met een bezoek aan een van de vele musea, leuke winkels of uitnodigende terrassen. Een halve dag heb je hier om te genieten van deze culturele parel. En met een achtergrond van prachtige groene heuvels vol wijngaarden zijn er weinig mooiere panorama vergezichten in Hongarije.

Dag 5: Naar Baloton/Veszprem (110 km)

In de ochtend verlaten we de meest westelijke stad van Hongarije en reizen we naar het grootste en volgens velen mooiste kasteel van Hongarije: het Esterházy-paleis in Fertöd, ook wel het ‘Hongaarse Versailles’ genoemd. Dit magnifieke barokpaleis telt maar liefst 126 kamers en was eeuwen lang het middelpunt van het culturele leven van Hongarije, vooral op muzikaal gebied. De grote componist Joseph Haydn was hier meer dan drie decennia de huismusicus. De verfijnde architectuur, de talrijke ramen, de grote spiegelzaal, het immense park in Franse stijl en de majestueuze gietijzeren hekken van de ingang ademen ook nu nog steeds grandeur uit. Neem de tijd om te genieten van de prachtig gerenoveerde interieurs met delicaat stukwerk in bloemenpatronen.

De Abdij van Ponnonhalma is onze volgende stop. Voor velen is dit een van de belangrijkste abdijen van Centraal-Europa. Eeuwenlang was dit de oostelijke voorpost van het christendom. In deze kolossale constructie van drie niveaus wonen en werken nu 35 monniken volgens de nog immer strenge regels van Sint-Benedictus. In de prachtige neoclassicistische bibliotheek zijn een slordige 350.000 boeken te vinden.

De indrukwekkende kelders omvatten meer dan 400 meter aan gangen. Tot de nok gevuld met ellenlange rijen wijnvaten, wijnpersen, kuipersmateriaal en gereedschappen voor de botteling en verkoop: een van de betere plekken in dit verrassende land voor een wijnproeverij. Vijftig kilometer zuidelijker ligt het wereldberoemde Balatonmeer waar we (in de buurt ervan) de nacht doorbrengen.

Dag 6: Balaton/Veszprem

Wie Hongarije zegt, denkt automatisch aan het Balatonmeer. Wie wil kan vandaag een dagje relaxen aan het grootste meer van Europa (buiten Rusland) op deze vrije dag. Met een lengte van 77 km, een oppervlakte van 596 km2 en een gemiddelde watertemperatuur in de zomer van 25 graden is deze 'Hongaarse zee' een waardige concurrent voor toeristische oorden aan de Middellandse zee. Je kunt er vissen, zeilen, waterfietsen, fietsen en zwemmen aan een van de 120 (overwegend drukke) aangelegde stranden.

Je vindt hier soms aangevoerd zand, maar vaker leemgrond of kunstgras. Verder opvallend is dat het water gemiddeld maar iets meer dan 3 meter diep is en op veel plaatsen kan je maar liefst 600 meter (!) het meer inlopen voordat je de grond niet meer raakt. De naam 'Balaton' betekent overigens stilstaand water, niet echt een passende naam voor een meer dat onophoudelijk ververst wordt door de bijna dertig zijriviertjes die in het meer uitmonden.

Het dichtstbijzijnde stadje bij ons hotel is Balatonfured, dat als eerste de potentie zag van de thermale baden in dit gebied. Hoewel de buitenwijken niet veel charme hebben, heeft het centrum de elegantie uit de 19e eeuw weten te behouden. Wie vandaag toch nog een stukje cultuur wil opsnuiven, kan mee op de halve dag excursie naar Veszprem. Een dik kwartier rijden van het meer ligt Veszprem, de ideale bestemming om de zomerse drukte aan het meer te ontvluchten.

In deze stad werden de koninginnen gekroond door de plaatselijke bisschop. anno nu is het een verbazingwekkend prachtig juweeltje van barokke architectuur. Het hele oude centrum op de rotsen is alleen toegankelijk voor voetgangers en daarom dus de ideale plek om enkele uren rond te slenteren en huizen te kijken. Ook het schiereiland Tihany is een aanrader, al sinds 1952 het allereerste natuurpark van Hongarije. Een van de mooiste vergezichten over het Balatonmeer heb je vanaf de tuin van de Benedictijnenabdij. 

Dag 7 & 8: Pecs (100 km)

Honderd kilometer ten zuiden van het Balatonmeer ligt Pecs, op een (verre) steenworp afstand van de grens van Kroatië en Servië. Dit juweeltje in het zuiden van Hongarije bereiken we door eerst een veerboot te nemen naar de andere kant van het Balatonmeer. Vervolgens rijden we enkele uren over rustige plattelandswegen naar de warmste stad van Hongarije. Dit is de streek van vijgen, wijngaarden en moskeeën (overblijfsel van de Turkse bezetting). De stad zelf herbergt veel rode pannendaken, aangename voetgangersstraten en vooral veel adembenemend mooie rijkelijk versierde gebouwen.

Pecs is een universitair en cultureel centrum, al staat de stad in Hongarije vooral bekend om haar champagne en Zsolnayporselein. Liefhebbers van deze stijl kunnen zich hartje centrum vergapen aan de prachtige fontein met gestileerde stierenkoppen in keramiek. Andere bezienswaardigheden van de stad zijn de majestueuze kerken, synagoge, basiliek en schitterende musea die je hier vindt. Vergeet zeker niet via de 'Geheime Passage' de ondergrondse kerk te bezoeken, een voormalige wijnopslagplaats. Ook de vroegchristelijke begraafplaats is een plaatje met de fresco's van Bijbelse taferelen. 

Dag 9: Szeged (150 km)

Meer dan 130 kilometer naar het oosten ligt Szeged. En dat grote rampen uit het verleden soms leiden tot architectonische hoogstandjes bewijst deze prachtige stad. In het voorjaar van 1879 werd deze stad van de kaart geveegd door een desastreuze overstroming. Slechts 300 huizen overleefden deze ramp, al kwam er steun uit alle hoeken van de wereld. Het resultaat is een prachtig samenspel van alle architectuurstijlen uit het einde van de 19e eeuw, wellicht de meest vruchtbare periode uit de geschiedenis van de mensheid.

Szeged ligt in een bocht van aan de Tisza, terwijl iets verderop de Maros rivier zich ook in de stad meldt. De aanwezigheid van deze rivieren en andere waterplassen is een favoriete bestelplaats van de vele studenten die hier hun opleiding volgen. De oude stad herbergt daarnaast prachtige kerken, belangrijke paleizen en een van de beste concertzalen van het land. Ook de Nieuwe Synagoge uit 1903, met zijn combinatie van Moorse en artnouveau-elementen achter een neobarokke gevel, is een plaatje voor het oog. De glas-in-loodramen geven een prachtige weerspiegeling weer van de grote Joodse feesten van weleer. Het nabij gelegen Paprika & Salami museum mag dan ietwat oubollig zijn ingericht, toch vertelt het veel geheimen van deze boeiende streek.

Dag 10: Naar Eger (210 km)

Onderweg naar de wijnstreken rondom Eger, bezoeken we eerst het Herdenkingspark van de Nationale Geschiedenis. In de middle of nowhere ligt dit nationale cyclorama, een schilderij uit de 19e eeuw over een veldslag uit 896! Het cirkelvormige schilderij is gemaakt door 21 schilders die in anderhalf jaar tijd 11 ton verf (!) op 160 ton doek hebben geschilderd. het resultaat is een oogverblindend tafereel van maar liefst 120 meter breed, 15 meter hoog en heeft een oppervlakte van 1690 m2. Als bezoeker sta je in het midden, omringd door meer dan 2.000 levensechte wassen figuren. Een gladiatorenfilm is er niets bij. Vergaap je aan strijdwagens met woeste paarden, ontvoeringen van Slavische vrouwen, ontmaagdingen na onderdompeling in het bloed van geslachte stieren en nog meer niet-alledaagse vertoningen...

Na een korte tussenstop in 'het district van de geit, oftewel Kecskemet, waar we ons mogen verheugen op schitterende art-nouveaugevels, rijden we naar het noorden van het land. Wel geven we je ook wat tijd om barackpalinka te kopen, de welbekende abrikozenbrandewijn. Ook het Museum van de Fotografie is een bezoek waard. Op het kruispunt van de handelsroute tussen noord en zuid en van oost naar west ligt Eger, waar we twee nachten zullen verblijven.

Dag 11: Eger & wijnvalleien 

Eger is wat ons betreft een van de meest verleidelijke steden van Hongarije. De pittoreske ligging in een vallei die wordt omringd door glooiende heuvels met wijngaarden is een perfecte plek om de laatste dag van deze enerverende rondreis door te brengen. Dit gebied was al in de steentijd bewoond, maar het overgrote deel van de belangrijkste huidige attracties dateren van na de Middeleeuwen. De plaatselijke burcht uit 1248 is de grootste publiekstrekker. Het aartsbisschoppelijk paleis en zijn prachtige tuin, de tweede grootste basiliek van het land, kleinproostelijk paleis en het uitzicht vanaf de 40 meter hoge Turkse minaret (het meest noordelijk gelegen Turkse monument in Europa) mag je eveneens niet missen. Ook heb je uiteraard ook in Eger weer de mogelijkheid om een kuurbad te nemen. Niets is zo ontspannend als een duik in .... het meeste radioactiefste water van Europa.

Tevens bestaat de mogelijkheid om een aantal uren rond te rijden in de mooie bergachtige omgeving van Eger. De zuidelijke Karpaten lopen langs de Slowaakse grens en bevatten toppen die tot 1000m hoogte reiken. In het prachtige landschap wisselen wouden, ravijnen, watervallen en grotten elkaar af. Van de 22 wijngebieden van Hongarije, liggen er vier in het zuiden van deze streek, waaronder goddelijke wijnsoorten als het stierenbloed van Eger en Tokaj, de meest prestigieuze zoete wijn ter wereld. Naast het Hongaarse paard, de kroon van Sint-Stefanus maakt ook de Tokaj integraal deel uit van het DNA van Hongarije. 

Dag 12: Naar Nederland

Vandaag staat de terugreis naar Nederland op het programma. Wij zijn er zeker van dat je inmiddels Hongarije in je hart gesloten hebt. Wellicht overweeg je zelfs om Budapest wat nader te bekijken middels onze sfeervolle winterse zesdaagse stedentrip naar de Hongaarse hoofdstad.