Dag 1 & 2: naar Tasjkent (Oezbekistan)
Vertrek van Schiphol. We vliegen op dag 1 via Istanbul (Turkije) -of Moskou (Rusland)- en komen bijna 5.000 oostelijker erg vroeg in de ochtend van dag 2 aan in Oezbekistan. Vanaf het vliegveld is het een dik half uur rijden (40 km) naar onze eerste accommodatie in de grootste stad van het land. We nemen de tijd om even op krachten te komen in het hotel en na de lunch gaan we deze stad verkennen. Aangezien we morgenmiddag pas vertrekken naar Samarkand, hebben we vanmiddag en morgenochtend om de stad beter te leren kennen. Een nacht slapen we in een comfortabel hotel.
Vandaag en/of morgenmiddag bezoeken we de hoogtepunten van deze stad, denk dan aan iconische monumenten als het Aardbeving Monument en het Graf van de Onbekende Soldaat. Uiteraard bezoeken we ook schitterende gebouwen als het Khast Imam Maderasah, de Juma moskee (die plaats biedt aan 7.000 gelovigen!), de Barak Khan Madrasah en het Amir Timoer-plein. De Chorsu bazaar is eveneens een Must See en prettige heksenketel tijdens ons bezoek aan deze niet al te mooie, maar zeker fascinerende hoofdstad van het land.
Tevens zal de reisleider de meest interessante van de 29 metrostations laten zien waarmee de 2,5 miljoen inwoners van Tasjkent comfortabel, snel en goedkoop door de stad kunnen reizen. Ook herbergt Tasjkent enkele prachtige musea, waaronder het Nationale Museum voor Kunsten en het onbekende, maar zeker niet onbeminde House Museum of Ural Tansykbaev, een lokale schilder die prachtige, haast poëtische landschapschilderingen heeft achtergelaten.
Dag 3: Naar Samarkand
Tijdens de Russische overheersing (die duurde tot 1991) was Tasjkent de vierde grootste stad van de USSR, na Moskou, St. Petersburg en Kiev. Deze stad is een grote kleurrijke mix van Armeense kerken, Arabische moskeeën, Turkse badhuizen en vooral veel terrassen en Koreaanse restaurants. Een zwijgend bewijs van de importantie van deze stad gedurende de Russische overheersing is de 375 meter hoge tv-toren.
Wat we gisteren niet hebben kunnen bezoeken, staat voor vandaag nog op het programma. Afhankelijk van welke trein we hebben kunnen reserveren, arriveer je aan het eind van de middag of in de late avond in de meest multiculturele stad van Centraal-Azië: Samarkand. In slechts enkele decennia is Oezbekistan overigens een echt treinland geworden, inmiddels ligt er voor ruim 6500 km aan rails in het uitgestrekte land.
Dag 4: Samarkand
Samarkand was tijdens de tijd van de Macedonische heerser Alexander de Grote een van de rijkste steden ter wereld en anno nú is het nog steeds een van de mooiste steden van Oezbekistan. Deze meer dan 2500 jaar oude stad heeft regelmatig buitenlandse overheersers gehad (Perzen, Arabieren en Turken), waardoor de architectuur zeer divers is. Ook is dit bij uitstek de stad van de romantische gedichten en mythische verhalen.
Wat deze kleurrijke stad allemaal voor moois herbergt (behalve de welbekende paleizen, moskeeën en tuinen), ontdek je vandaag tijdens onze struintocht door deze uitgestrekte stad. Dit was de thuishaven van een van de grootste heersers van de wereld, Timoer Lenk (1370-1405). Deze groot-emir regeerde met ijzeren vuist over zijn rijk dat vrijwel identiek was aan het net ervoor ingestorte Mongoolse Rijk.
Door zijn vaak onmenselijke wreedheden als het bouwen van torens met afgehakte hoofden werd hij gevreesd van West-Europa tot China. Naar schatting heeft hij 17 miljoen mensen om het leven gebracht. In Oezbekistan en Samarkand zijn ze daarentegen wel blij met al zijn rooftochten, want veel van zijn veroverde goud, geld en kunststukken heeft deze nationale held in zijn land en zijn stad achtergelaten. Ga met een Oezbeek in ieder geval nooit in discussie over de wreedheden van ‘Timoer de Manke’, een van zijn fameuze bijnamen, want geen enkele Oezbeek zal deze legendarische nationale held afvallen, zeker niet publiekelijk.
Deze sprookjesachtige stad was een van de meest legendarische op de Zijderoute. Het oude stadscentrum waar vroeger om de haverklap karavanen met wel 2.000 kamelen en honderden slaven arriveerden, maakt nog steeds indruk op elke bezoeker. Zelfs na al die eeuwen. Ook de drie imposante koranscholen die door velen worden gezien als de mooiste van de islamitische wereld. De vele oude moskeeën zijn een lust voor het oog. Ook Unesco zag dit al vroegtijdig in en nam de stad, met zijn fascinerende mix van oosterse schoonheid en een vleugje erfenis van de Sovjet-Unie, op op de lijst van Werelderfgoedlijst.
Uiteraard bezoeken we het belangrijkste en meest bekende bouwwerk van Oezbekistan, het Registan Plein (‘plaats van zand’) waar drie rijkelijk gedecoreerde gebouwen/koranscholen met turquoise tegelwerk al sinds het jaar 1420 de show stelen. Geniet van deze historische pracht en neem zeker een kijkje in een van de vele winkels van dit uitgestrekte complex dat honderden ambachtslieden herbergt. Ook nemen we een kijkje in een traditionele bakkerij waar heerlijk geurende lekkernijen worden gebakken in authentieke tandirs. De levendige Siyab-bazaar is een prima plek om souvenirs voor het thuisfront te kopen.
Daarnaast vereren we het Gur-Amir mausoleum, de tombe van de belangrijkste vrouw van Timoer, met een bezoek. Ook het nabijgelegen Shakhi-I-Zinda mausoleum, in onze ogen het mooiste dodencomplex ter wereld, verkennen we uitgebreid. Al sinds de 11e eeuw is dit de laatste rustplaats van de 40 andere belangrijke vrouwen uit het rumoerige leven van Timoer. Ook het fascinerende Ulugh Beg observatorium mogen we natuurlijk niet overslaan. Via dit ingenieuze bouwwerk, gebouwd in 1420 door de kleinzoon van Timoer, bestudeerden de wijze heren elke avond de sterren, planeten en ons zonnestelsel. Honderden ontdekkingen die destijds gedaan zijn, vormen anno nu nog steeds het fundament van de planetologie.
Ook kunnen we een bezoek brengen aan Koni Gil, een nabijgelegen dorpje waar ze speciaal papier maken. Het is slechts een van de vele overblijfselen uit de periode dat Timoer de scepter zwaaide, want uit zijn hele rijk verzamelde hij hier dichters, kunstenaars, meesters en ambachtslieden. Zijn eigen graf is -ook na negen eeuwen- nog altijd razend populair, vanuit alle windhoeken van dit grote land reizen nog steeds hordes Oezbeken naar deze bedevaartsplek om eer te betuigen aan hun ’grote leider’.
Dag 5: Naar Bukhara
Aangezien we pas in de avond vertrekken met de trein naar Bukhara, hebben we vandaag nog alle tijd om rustig Samarkand te verkennen. Dit is ook een van de beste plekken van Oezbekistan om een wijnproevers te bezoeken. De plaatselijke bazaar is eveneens een aanrader, ook al wil je niets meenemen als souvenir voor jezelf of het jaloerse thuisfront.
Het kloppende hart van deze eeuwenoude handelsstad verveelt nooit, werkelijk overal tref je nog de handelsgeest aan die hier nog steeds van vader naar zoon wordt overgegeven.
Ook wreedheden werden in het verleden helaas via de familiaire bloedband overgegeven, denk maar eens aan de vele bloedbaden die ‘opa’ Timoer de Lamme en kleinzoon Oeloegbek hebben begaan. Het heeft de Oezbeekse bevolking er niet van weerhouden om grote gezinnen te stichten. Oezbekistan heeft namelijk een van de hoogste bevolkingsgroei ter wereld, gezinnen met meer dan tien kinderen is eerder regel dan uitzondering. De vele trouwpartijen die dit land telt zijn daar stille getuigen van. Inmiddels is het aantal inwoners de afgelopen decennia verdubbeld, zo telt Oezbekistan nu al bijna 35 miljoen inwoners. Nog geen honderd jaar geleden waren dit er slechts twee miljoen...
Wie geen gebouwen wil bekijken, kan zich vermaken met het nationale bordspel Nardi dat overal gespeeld wordt. Vooral de stijlvolle grote hoeden -ook wel skullcaps of duppy’s genaamd- leveren vele fotogenieke plaatjes op.Afhankelijk van het vertrektijdstip van de trein, verzamelen we bij het hotel voor het vertrek naar Boekhara, waar we in de avond aankomen en ons twee avonden nestelen in ons hotel.
Dag 6: Bukhara
Bukhara heeft zoveel te bieden dat je hier makkelijk (bijna) twee volledige dagen kan doorbrengen zonder je een moment te vervelen. Deze mystieke parel aan de Zijderoute is zonder twijfel onze lievelingsstad in Centraal Azië. Dit is het religieuze centrum van Oezbekistan, in deze stad van 300.000 inwoners vind je de mooiste koranscholen en de meest verfijnde en indrukwekkende moskeeën. Lange tijd was het onderdeel van het Perzische rijk en tot op heden is deze invloed overal in terug te vinden.
Sla willekeurig een reisgids open en je zal zien dat Bokhara het hoogste percentage aan nationale monumenten van Oezbekistan heeft: de 3000 jaar oude Ark (fort), de joodse wijk met zijn duizend jaar oude tora (geschreven op wolvenhuid!) en de Kayan moskee met zijn 47 meter hoge Poi Kalyan minaret (een iconisch bouwwerk dat de karavanen al op twee dagen loopafstand van de stad konden waarnemen) bezoeken we gezamenlijk tijdens onze stadstour. Van deze ‘Toren des doods’ werden volgens legendes eeuwenlang criminelen van de top naar beneden gegooid.
Ook de Mir-I-Arab, Nadir Divan Begi madrassa en nog tientallen andere prachtige monumenten en gebouwen kan je bezoeken tijdens je verblijf in Bokhara. Het zal je dan ook niet verbazen dat deze stad in de Middeleeuwen de belangrijkste islamistische stad ter wereld was. Zelfs de wrede Mongoolse heerser Dzjengiz Khan, toch de Meester Vernietiger Aller Tijden, was zo onder de indruk van deze stad dat hij Bokhara spaarde, ondanks zijn destructieve natuur...
Dwaal en verdwaal in de oude sfeervolle binnenstad en scoor een van de vele keramieken poppetjes die overal te koop zijn. Deze kleurrijke figuren zijn verkrijgbaar in meer dan 400 varianten en vormen al meer dan 1500 jaar geluksamulet in de strijd tegen slechte geesten en gevaarlijke draken.
Of pak een fiets en rijd door het labyrinth van de oude pittoreske binnenstegen. Wat je zeker ook niet mag missen is een bezoek aan een van de twee resterende eeuwenoude badhuizen. Hier kan je, sekse uiteraard gescheiden, het rode woestijnstof van je lichaam spoelen en je onwillige spieren laten masseren. In de tijd van Marco Polo had je er hier vele tientallen. Dit is overigens de enige stad van deze twee landen waar je een bezoek kan brengen aan een Tapijtenmuseum.
Loop ook een van de vele theehuizen naar binnen en vermaak je door te genieten van de kaarten en schakende bebaarde grijsaards. Hun oorlogsonderscheidingen zit steevast trots op de borst gespeld. Geneer je niet, slurp de kokend hete groene thee gewoon lekker naar binnen. Ben overigens niet verbaasd als je in het gebit van deze mensen meer goud ziet blinken dan er in de kluis van de Nederlandse bank ligt opgeslagen. Goud is nou eenmaal een statussymbool in dit land en tegelijkertijd is het je pensioen.
Mocht er ‘s avonds in een van de koranscholen of een van de andere historische gebouwen een (optioneel te bezoeken) culturele show vol traditionele dans en klederdracht worden opgevoerd, dan hoor je dat uiteraard van je reisleider die dan kaarten probeert te regelen voor de geïnteresseerden. Sluit daarna de dag af met een drankje aan een van de terrassen van het Lyab-I Hauz, een compact waterreservoir omgrensd door prachtige moskeeën, kleurrijke madrassas en stenen kamelen om de sfeer van vroeger te imiteren.
Dag 7: Naar Tasjkent
Aangezien de trein naar Tasjkent pas tegen de avond vertrekt, heb je ook vandaag nog alle tijd om de schoonheid van Bukhara rustig te bekijken. Laat in de avond arriveren we in ons hotel in Tasjkent, zorg dat je niet al te laat naar bed gaat, want morgenochtend vertrekken we al erg vroeg in de ochtend voor onze vlucht naar Kirgizie, het volgende hoogtepunt van deze indrukwekkende rondreis.
Dag 8: Naar Bisjkek (Kirgizie)
Na onze vroege ochtendvlucht is het vanaf het vliegveld in Kirgizië een klein uurtje rijden (30 km) naar onze eerste accommodatie in de grootste stad van het land. Een nacht slapen we in een comfortabel gelegen hotel. Bisjkek is nog maar tweehonderd jaar jong en je ziet hier dan ook geen middeleeuwse monumenten. Met meer dan twintig parken is het de meest groene stad van Centraal Azië. Bovendien prijken op de achtergrond de majestueuze pieken van de Tien Shan bergen. In Bisjkek zie je een interessante mengeling van aan de ene kant de stadsplanning uit de tijd van de tsaren met brede avenues met bomen aan weerszijde en marmeren gebouwen en aan de andere kant de strenge appartementen uit de sovjettijd.
Per tweewieler verkennen we deze ruim opgezette stad van circa een miljoen inwoners. We dompelen ons volledig onder in de Sovjet-retro architectuur. Vrijwel alle belangrijke gebouwen in het centrum zijn redelijk recentelijk neergezet in de zogenaamde Gouden Periode, de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw. We beginnen onze ontdekkingstocht op het Ala-Too plein waar ook het belangrijkste museum van het land gevestigd zit.
Aan de achterzijde van dit monsterachtige gebouw staat Lenin nog steeds op zijn sokkel. Echter niet om het communistische verleden te eren, integendeel: juist om het roerige verleden nooit te vergeten... Het nabijgelegen Oak Park is de plek bij uitstek waar de lokale hipsters zich laten zien, maar ook waar Marx en Engels gezamenlijk op een bankje zitten.
Dag 9: Naar Chon Kemin (230 km - via Burana toren)
Als we eenmaal aan de hectiek van deze miljoenenstad ontsnapt zijn, naderen we na anderhalf uur rijden het fascinerende Burana, dat al in de negende eeuw een stad van formaat was in Centraal Azië. In de Chuy vallei vind je de laatste overblijfselen van deze stad die vijf eeuwen lang bekend stond onder de naam Balasagun, waarvandaan je op een heldere dag uitzicht hebt tot aan het hoogste gebergte van dit land: de Tian Shan bergen.
De toren zelf is een fraai gebouwde minaret uit de 11de eeuw en een van de oudste in zijn soort in Centraal Azië. Met zijn huidige hoogte van 24 meter is het al een blikvanger, zeker als je beseft dat de toren ooit 46 meter hoog moet zijn geweest. Het omliggende terrein is eveneens een aanrader: al was het maar alleen voor de 80 markante grafstenen die hier vanuit het hele land naar toe zijn gebracht.
Na deze interessante stop rijden we via de twee miljoen jaar oude Boom kloof naar ons eindpunt van vandaag: het pittoresk gelegen Chon Kemin in de pittoreske Chon-Kemin-vallei. Onze eerste kennismaking met de spectaculaire Kirgizische natuur is er een die je niet snel zal vergeten, al moet dee streek nog wel even komen van de vele Russische kolchozen en de vervuilende mijnindustrie die hier door de Sovjets was opgericht. Nu is de grootste bron van inkomsten de aardappelteelt en de vleesindustrie. Ook het toerisme maakt overigens een gestage groei door in deze verlaten vallei. In een eenvoudig, maar prachtig gelegen guesthouse brengen we de nacht door.
Dag 10: Naar Cholpon Ata (150 km)
In de ochtend brengen we een (optioneel) bezoek aan de lokale school en heb je nog tijd voor een korte wandeling, voordat we de prachtige rit naar het op 1600 meter hoogte gelegen meer Issyk-Koel-meer gaan overbruggen. Deze 20 miljoen jaar oude waterberging is het zevende diepste meer ter wereld (het diepste punt is 668 meter!) en was ooit een van de belangrijkste rustplaatsen van de Zijderoute. Het grootste meer (182 km lengte en 60 km breed) van de circa 2000 meren die Kirgizië telt, wordt overigens gevoed door maar liefs 118 rivieren.
Het is vooral populair bij de lokale bevolking en de vele Russen en Kazachen die hier vakantie komen vieren, omdat het een van de weinige plekken in het land is met zandstranden. Opmerkelijk is ook dat het meer nooit bevriest en geen uitstroom heeft! Van oudsher is de noordzijde van het meer de plek waar vele mineraalrijke bronnen uit de bodem ontspringen, het aantal kuuroorden hier is dan ook ontelbaar. Mocht de weg naar de heetwaterbronnen van Oruktu veilig te berijden zijn, dan nemen we ook daar een kijkje.
De 'bovenkant' van het meer is overigens veel drukker bevolkt dan de 'onderkant' van het meer, waar vooral veel nomaden leven in hun yurts, de Kirgizische versie van mobiele tenten kampementen. Voordat we in ons guesthouse aan het meer arriveren, brengen we eerst nog een (optioneel) bezoek aan het spirituele centrum Ruh Ordo en het onlangs gebouwde Nomadenmuseum. Geniet van de historische spullen die zijn gevonden tijdens de opgravingen in de naar schatting twintig 'verzonken nederzettingen' die -zo het schijnt- nog steeds verborgen liggen onder het wateroppervlak. Ook nemen we een kort kijkje in het fonkelnieuwe stadion dat de president heeft gebouwd voor derde editie van de Spelen der Spelen: de Nomad Games.
Deelnemers uit 77 landen gaan op dit tweejaarlijkse evenement de sportieve strijd met elkaar aan op 37 verschillende onderdelen, maar de meeste aandacht gaat ongetwijfeld uit naar kom-boru of Ulak tatysh, het ruigste spel op aarde waarbij twee teams (van minimaal acht participanten tot wel duizend ruiters) elkaar tijdens deze kruising van een rugby en polo-wedstrijd heftig bestrijden door al wild galopperend op hun paarden het karkas van een pas onthoofde geit als een bal tussen de doelpalen van de tegenstander te deponeren...
Doordat er vrijwel geen regels zijn en fysiek contact als sleuren, schoppen en slaan is toegestaan. Ze rennen met paard en al op elkaar in in de hoop dat iemand dan die geit loslaat. Het is dan ook niet gek dat een flink aantal van deze waaghalzen zich beschermen door helmen op te zetten die soldaten normaliter draagden in de oude Sovjet-tanks. Mede hierdoor is dit visuele spektakel een van de meest fascinerende sporten ter wereld om te observeren. Na al deze overweldigende indrukken zal je vanavond heerlijk slapen in een traditioneel guesthouse/hotel.
Dag 11: Naar Karakol
Honderdvijftig kilometer oostwaarts ligt de belangrijkste stad van dit meer: Karakol: een strategisch gelegen uitvalsplek voor excursies in de schitterende natuurlijke omgeving van dit gebied. Voordat we hier arriveren en twee nachten doorbrengen in een traditioneel guesthouse/hotel brengen we echter eerst een bezoek aan de legendarische valleien van Grigoriev en Semoniev.
Daarna nemen we een welverdiende verfrissende duik in het 'warme meer' (letterlijke vertaling in het Kirgizisch) en organiseren we een picknicklunch op een van de vele stranden. Alleen al voor het onvergetelijke uitzicht over de besneeuwde bergtoppen zou je hier de hele dag willen doorbrengen. De meeste bergtoppen hier tikken de 6.000 en 7.000 meter aan, de hoogste is de Pobeda Peak met 7.439 meter!
Karakol is de vierde grootste stad van Kirgizië. Het is een culturele rijke stad met verschillende etnische groepen, zoals de Dungan, Uighur, Kalmak, Uzbek, Russische en natuurlijk de Kirgiezen. Ook brengen we hier een bezoek aan de Holy Trinity kathedraal, een fraai gebouwde Russische orthodox bouwwerk. De kathedraal werd in 1872 door een aardbeving volledig verwoest, na de herbouw werden op de toren van de groene daken grote goudkleurige uivormige bollen neergezet. Een mis hier meemaken is een van de culturele hoogtepunten van de reis.
De nabijgelegen houten Dungan moskee is de trots van de Chinese moslim gemeenschap, die in drie verschillende fasen uit hun land verjaagd zijn. De eerste groep arriveerde ruim tweehonderd jaar geleden toen een grote groep Chinese moslims op de vlucht ging voor het onderdrukkende regime in hun eigen land, zij trokken de bergpassen over om in vrede hun geloof in Kirgizië te mogen belijden. Zij injecteerden de cultuur in Karakol met verschillende Chinese elementen.
De dungan is gebouwd door 20 man volgens de Chinese architectonische tradities. In het kleurrijke gebouw is geen enkele spijker gebruikt! Het resultaat is dat de moskee verrassend veel lijkt op een Chinese boeddhistische tempel. Ben je hier op een zondag, dan heb je mazzel! Elke zondagochtend komen hier duizenden nomaden en andere geïnteresseerden bijeen voor de wekelijkse grootste dierenmarkt van Kirgizië.
Dag 12: Karakol
Vandaag is onze eerste vrije dag van deze enerverende rondreis. En waar kan je die beter doorbrengen dan in deze stad van 80.000 inwoners dat een mix uitstraalt van vergane sovjet allure, maar tegelijkertijd een soort oplaadpunt is voor de vele backpackers die vanuit hier de bergen ingaan. Het stadje zelf biedt genoeg vertier om je een paar dagen te vermaken. Je zou bijvoorbeeld op zoek kunnen gaan naar jekai, een Kirgizische versie van het Schotse monster van Loch Ness.
Avonturiers en reizigers met een goed gevulde portemonnee kunnen een privé-helikopter huren voor slechts 1.800 euro (maximaal tien man!) voor een onvergetelijke trip naar het hart van het hoogste gebergte van Kirgizië: het Tian Shan-gebergte. De tocht in dit zware en oud Russische monster is een once-in-a-lifetime experience. Wie wat goedkoper en rustiger wil genieten kan terecht op een van de nabij gelegen stranden, terwijl de berggeiten aan hun trekken komen met een van de vele wandelingen die hier mogelijk zijn. Je reisleider neemt graag de opties met je door. Mocht het weer en de toegangsweg het toelaten, dan vertrekken we vanuit het nabij gelegen Altyn Arashan-dal voor een mooie wandeling.
Wat je vandaag ook overdag gaat doen, volg onze tip en sluiten je bezoek aan deze stad af met een welverdiend dip in de enige openlucht warmwaterbronnen van deze streek. Een slimme zakenman heeft hier een handvol betonnen baden gecreëerd waar het instromende warme vulkanische water de perfecte remedie biedt voor je vermoeide spieren. Uiteraard mag je Karokol niet verlaten hebben zonder het traditionele recht van deze streek gegeten te hebben: Ashlan fu, een prachtige naam voor een nog smaakvoller gerecht.
Dag 13: Naar Bokonbayevo
Vandaag trekt Moeder Natuur alle registers open om ons te verbazen met haar pracht en praal. De bergen van Jety Oguz vormen een van de blikvangers van dit land, beter bekend als de 'Seven Bulls', genaamd na een historische Kirgizische legende. Met een beetje veel fantasie -of/en een flinke slok vodka achter de kiezen- zie je wellicht in deze roodbruine rotsformatie inderdaad ietwat van een rijtje van zeven bronstige stieren.
Het grappige is dat deze zelfde rotsformatie vanuit de andere kant bezien een geheel andere aanblik geeft: namelijk die van een 'Gebroken Hart'. Van welke kant je ze ook bekijkt, op deze prachtige locatie maken we een korte wandeling. Hopelijk mogen nog vele generaties na ons genieten van nr 19 op de lijst van Nationale Monumenten.
Het geheel vervallen kuuroord annex Sovjet-moloch in het nabijgelegen gehucht, tijdens de Russische overheersing een geliefd onderkomen van de Russische sportelite, is een stille getuige van de betere tijden die dit oord nog niet zo heel lang geleden gekend heeft. Dit bullebak van een gebouw, zoals ze in de jaren zestig zonder schaamte werden neergekwakt, is een bezienswaardigheid op zich.
We vervolgen onze weg langs het meer en niet zo heel ver verwijderd van deze grillige rotsformaties, ligt een van de meest spectaculaire plekken in Kirgizië: Skazka Canyon. Hier voelt het alsof je op de planeet Mars terecht bent gekomen! Een andere benaming van deze majestueuze plek is ook wel 'fairytale canyon'. Voor zover je oog kan kijken, word je op het eind van deze gravelweg omringd door een breed scala aan spectaculaire rotsformaties.
Geen centimeter oppervlakte is hier hetzelfde. Voeg daarbij nog een waanzinnig kleurenpallet aan verschillende rotskleuren, variërend van paars, geel, oranje, groen en grijs, en je begrijpt dat dit een van onze lievelingsplekken van Kirgizië is. Wie er oog voor heeft zal al snel een wolkenkrabber en verschillende gedaantes van dieren ontdekken.
Een kleine autorit verderop ligt ons eindpunt van vandaag: het yurtkamp van Bokonbayevo waar we een nacht overnachten in een traditioneel onderkomen. Dit is van oudsher de meest belangrijke plek voor de adelaarjagers. Al sinds de 12e eeuw jagen de locals hier op konijnen en zelfs vossen. Het is fascinerend om deze (optionele) excursie naar de adelaarjagers mee te maken. Wellicht een beetje vrouwonvriendelijk, maar de mannen beweren hier dat vrouwen pas op de vierde plaats in hun leven komen: na de adelaar, paard en hond dat hun belangrijkste bezit vormt..
Dag 14: Naar Son-Koel-meer
Met de jeep/minibus is het een zeer pittige, maar adembenemende mooie rit naar het op 3.000 meter hoogte gelegen Son-Koel-lake, waar we twee nachten zullen verblijven in een traditioneel yurt kamp. Dit is een van de slechtste wegen van het land met onderweg rivieren die we moeten doorsteken en checkpoints van de militairen.
De ietwat onheilspellende lokale naam van deze plek is het 'laatste meer', al is de maximale diepte van het water slechts 13 meter. Nu kan je met eigen ogen de schoonheid van het tweede grootste meer (29 km lengte bij 18 km breedte) van het land aanschouwen, een aanblik die je de afgelopen week ongetwijfeld al regelmatig hebt gezien op posterformaat in de vele restaurants, souvenirwinkels, supermarkten en toeristenbureautjes. Deze omgeving is maar liefst 200 dagen per jaar bedekt met sneeuw, dus zorg voor voldoende warme kleding!
Dag 15: Son-Koel-meer
Onze tweede vrije dag van deze reis breng je door aan dit adembenemend diep turquoise kleurige meer, dat pas in 1980 is ontstaan door een aardverschuiving. Dit is een plaats zonder hotels, restaurants, winkels of musea, alleen een yurt kamp. Verder zijn er geen voorzieningen, behalve een adembenemende stilte. Ook kunnen we op zoek gaan naar petrogliefen (afbeeldingen in stenen gekerfd) uit de Bronstijd. De eerste bewoning in dit gebied dateert overigens van meer dan 40.000 jaar geleden! Als je geluk hebt, kan je tevens genieten van de vele steenbokken die deze prachtige plek ook hun thuis noemen.
Vogelliefhebbers kunnen hier hun hart ophalen met het observeren van talrijke soorten, ondanks dat er geen enkele boom in dit gebied groeit. Wist je dat Kirgizie maar liefst 368 verschillende soorten vogels heef? Kijken wie de meeste kan spotten? Ook heb je in de omgeving van dit meer de mogelijkheid om te gaan paardrijden of neem een kijkje hoe de nomaden hun paarden melken. Nieuwsgierige zielen kunnen dit ook zelf proberen, maar ben wel voorzichtig, want het is geen makkelijke taak.
Daarnaast zijn de paarden behoorlijk kieskeurig en soms zelfs humeurig als je hen niet met de juiste 'kneedtechniek' behandelt. Mocht het resultaat positief zijn, dan kan je even later genieten van de welbekende kymyz of kümüs, een gefermenteerde alcoholische melkdrank waar de locals nooit genoeg van lijken te krijgen...
Dag 16: Naar Bisjkek
Laat in de middag zijn we terug in de hoofdstad van Kirgizie en wie nog wat leuke souvenirs wil scoren of zich gewoon wil onderdompelen in de lokale scene, de Osh bazaar is een van de betere plekken van de stad om te genieten van de couleur locale van Kirgizië. In de avond gaan we ons laatste avondmaal nuttigen in een van de talloze restaurantjes die Bisjkek te bieden heeft. Morgenochtend vertrek je op tijd voor de terugvlucht naar Nederland.
Dag 17: Naar Amsterdam
Via een tussenstop in meestal Istanbul (soms Moskou) vlieg je terug naar Schiphol. Hopelijk heb je dan net zo veel prettige herinneringen aan deze twee fascinerende landen als wij al jaren koesteren voor deze Centraal-Aziatische parels.