Dag 1: Naar Schotland

Om klokslag twee uur verzamelen we aan de achterzijde van station Sloterdijk in Amsterdam (waar het P&R parkeerterrein is), waarvandaan het nog maar een goed half uurtje rijden is naar de haven van IJmuiden. Aan boord van deze veerboot krijg je de eerste briefing van deze reis. Reisleider Theo neemt alle belangrijke praktische zaken met je door en bespreekt ook in detail de prachtige route die we de komende twaalf dagen gaan rijden.

Dag 2: Mull of Galloway (ca. 200 km)

Na ons (optionele) ontbijt rijden we na aankomst in een goed uurtje naar de befaamde Romeinse scheidingsmuur Hadrian’s Wall, waar we een korte wandeling maken. Keizer Hadrianus wilde hiermee de ‘Barbaren uit het Noorden’ buiten de grenzen van het Romeinse rijk houden. 

Daarna verleggen we onze focus op het uiterste zuidwesten van Schotland, te weten de districten Galloway en Ayrshire. Vrijwel elke reisorganisatie slaat dit gedeelte van het land over, terwijl de streek prachtige romantische overblijfselen telt van abdijen en forten. En verreweg het lekkerste klimaat van dit land! Voor vele Schotland-kenners is dit het echte Scotland. Reisleider Theo heeft de meest bijzondere plekken voor je geselecteerd en neemt je mee naar zijn persoonlijke highlights. Ergens in deze mooie streek brengen we de nacht door, voordat we morgen noordwaarts naar Glasgow rijden.

Dag 3: Glasgow (ca. 160 km)

Voordat we naar Glasgow rijden, brengen we nog een bezoek aan Culzean Castle. Ruim twee uur later arriveren we in Glasgow, waarna we onze bagage en bus achterlaten bij het hotel en met het OV direct de stad gaan verkennen. Eeuwen lang was dit 'de werkplaats van de Westerse wereld'. Van de zware industrie van het land, die zwaar leunde op kolen en staal, zijn alleen nog wat roestige herinneringen en haveloze resten over.

Deze stad van ruim 600.000 inwoners staat tegenwoordig bekend als de mooiste Victoriaanse en de meest opwindende stad van Groot-Brittannië. De reisleider neemt je mee op een wandeling door deze stad vol contrasten, waarbij we uiteraard de imposante Saint Mungo’s kathedraal niet kunnen overslaan. Liefhebbers van Art Nouveau kunnen zich verheugen op de geesteskindjes van Charles Rennie MacKintosh, een avant-gardistische architect-interieurontwerper. De binnenstad is niet zo groot als je zou denken en de meeste bezienswaardigheden zijn te voet goed te bereiken. Wie liever wil relaxen, de centraal gelegen rivier de Clyde biedt een grote variatie aan boottochten. Glasgows gastvrijheid uit zich in ontelbare gezellige bars en restaurants, waarvan velen zijn gehuisvest in voormalige banken en kantoren. 

Dag 4: Schotse Hooglanden (ca. 150 km)

De ochtend is ter vrije besteding in Glasgow en mag iedereen op eigen gelegenheid invullen, al adviseren wij de cultuurliefhebbers om een van de bijna 30 musea te bezoeken. Het Kelvingrove Museum is een van onze tips. Anderen willen wellicht de prachtige universiteit van Glasgow bezoeken.

Rond lunchtijd verlaten we Glasgow en de komende week brengen we door in het meest romantische landschap van Schotland. Vanwege de groene bergen, uitgestrekte weilanden en stromende beekjes spreken de Schotse Hooglanden bij velen tot de verbeelding. Deze streek doet het dan ook goed op het witte doek dankzij films als Braveheart en Harry Potter. Het uitgestrekte gebied van eilanden aan de westkust is al generaties lang een geliefde toeristische bestemming, waarbij je dagelijks betoverd wordt door de harmonie van heuvels, bossen en meren. Op afstand passeren we het grootste zoetwatermeer van het Verenigd Koninkrijk, Loch Lomond, dat alleen al 33 van de circa 900 Schotse eilanden herbergt. We overnachten vanavond in de uitlopers van de Schotse hooglanden. Let op: Deze dunbevolkte regio heeft relatief maar een handjevol overnachtingsplekken, daardoor kunnen we nooit vooraf de exacte locatie aangeven.

Dag 5: Westkust (ca. 160 km)

Als je geluk hebt en de weergoden ons gunstig gezind zijn, heb je vandaag aan de rechterzijde een helder zicht op de hoogste berg van Schotland, de Ben Nevis met zijn 1344 meter. Fort William is een geliefd toeristenplaatsje en in dit schitterende landschap vonden opnamen plaats voor films als Highlander en Braveheart. 

Dit landschap is wereldberoemd geworden door de vele Harry Potter films. Een van de mooiste én meest bekende plekken van de Schotse Hooglanden is de ca. 80 km lange treinroute tussen Fort William en Mallaig. De Jacobite Steam Train die hier rijdt deed dienst als de Zweinstein Express in de Harry Potter films. Vooral het imposante viaduct bij het dorpje Glenfinnan is wereldberoemd. Wie geen treinticket heeft kunnen of willen bemachtigen, de reisleider rijdt vrijwel de zelfde schilderachtige route -maar dan over de geasfalteerde weg- naar Mallaig, tevens het eindpunt van deze stoomtrein. Ergens in de pittoreske omgeving van West-Schotland overnachten we vanavond voordat we morgen de gehele dag doorbrengen op Skye.

Dag 6: Skye (ca. 140 km)

Vandaag maken we een prachtige rondrit langs de mooiste uithoeken van het eiland, uiteraard maken we onderweg ook enkele korte wandelingen. Prachtige dieren als de steenarend, papegaaiduiker, visotter en grijze zeehond mogen deze prachtige plek hun thuis noemen. Dit is tevens een van de betere plekken om het Gaelic, de oorspronkelijke taal van de Schotten, aan te horen. Met zijn afwisselende landschap van ruige bergen, hoge kliffen en groene weides bekoort dit landschap elke natuurliefhebber. Het landschap van Skye schreeuwt simpelweg om superlatieven

Dag 7: Noord-Schotland (ca. 150 km)

We verlaten Skye via een hypermoderne brug en brengen vrijwel direct een bezoek aan een van Schotlands meest bekende iconen: Eilean Donan Castle. Prachtig en strategisch gelegen aan de monding van drie zee-lochs, die vanuit zee diep het land penetreren. We hebben ruim een uur de tijd om dit indrukwekkende gebouw en zijn fraaie omgeving van binnen te bekijken dat in de 13de eeuw werd gebouwd om Scandinavische piraten de toegang tot de Loch en haar achterland te beletten. Op de achtergrond van dit fotogenieke kasteel heb je een magnifiek uitzicht op de omliggende bergen en Skye.  

Ook maken we een korte fotostop op het hoogste punt van een van de beroemdste wegen van Schotland. De haarspeldbochten en adembenemende hoogten van Bealach na Bà maken dit een onvergetelijke weg om te rijden. Eenmaal boven - op een hoogte van 625 meter - word je beloond met een adembenemende uitzicht over de Cuillin Ridge op het eiland Skye. De dunbevolkte (minder dan tien mensen per vierkante kilometer!), geïsoleerde Hooglanden onderscheiden zich al eeuwenlang van de sterk verstedelijkte en lieflijkere Laaglanden. Door de uiterst kronkelige wegen, vaak maar drie schapen breed, zijn we het merendeel van de dag onderweg. Vandaag overnachten we ergens in deze mooie streek.

Dag 8: Naar Aberdeen (ca. 150 km)

Vandaag passeren we (op gepaste afstand) het legendarische Loch Ness meer dat maar liefst 37 km lang is en qua waterinhoud het grootste meer van Schotland is en zelfs dieper is dan de Noordzee. Genoeg verstop plekjes dus voor het legendarische monster Nessie, dat zich in dit ijskoude water al sinds de zesde eeuw regelmatig laat zien. Iets oostelijker ligt Culloden Battlefield waar in februari 1746 definitief een einde werd gemaakt aan de Schotse droom van een onafhankelijke natie. 

Dan is het tijd voor de Grampian Hills: een kaal en verlaten landschap met langgerekte bergruggen, rijke historische steden en circa 50 (van de 133) whiskystokerijen. In deze ware goudmijn wordt deze koppige bruine drank al eeuwen volgens oud familierecept gebrouwen. De tocht over de Cairngorm Mountains leidt ons naar het hoogst gelegen bergdorp Tomintoulom. We overnachten deze avond in het altijd leuke Aberdeen. Deze derde grootste stad van het land heeft de minder fraaie bijnaam de 'Granieten Stad', verwijzend naar het soort steen dat gebruikt werd voor de meeste gebouwen in de stad. Aangezien we vandaag pas laat in de dag aankomen, gaan we morgenochtend deze verrassende stad een (klein beetje) ontdekken.

Dag 9: Richting Dundee (ca. 120 km)

In de ochtend nemen we enkele uren de tijd om 'hidden gems' als de 12e eeuwse kathedraal van St. Machar's te bekijken. Ook de levendige volkswijk Fittie (Footdee), bekend om zijn artistiek versierde huizen, kan je bezoeken voordat we de stad verlaten.

Ten zuiden van Aberdeen ligt het 14de eeuwse Dunnotar Castle, een van die magische plekken in de wereld die je bezocht moet hebben voordat je het aardse bestaan verwisselt voor het hiernamaals. Het meest gefotografeerde object van Schotland mag dan al sinds de 18de eeuw een ruïne zijn, de geïsoleerde ligging boven op een landtong spreekt tot ieders verbeelding. We overnachten in de buurt van het oude Kingdom of Fife, vaak in de omgeving van Dundee.

Dag 10: Naar Firth of Forth (ca. 90 km)

Vandaag genieten we van de verrukkingen aan de kusten van Fife in de langgerekte Firth of Forth. In het noorden zijn de vissersdorpjes van de East Neuk erg fotogeniek en de lange stranden nodigen uit voor een heerlijke wandeling. De havens lijken gemaakt om te vechten tegen de woeste elementen. Onze tocht begint in St. Andrews waar de eerbiedwaardige golfbaan de oudste en meest prestigieuze golfbaan is van de 500 golfterreinen die Schotland telt. Een aantrekkelijke kustroute leidt ons door het oude koninkrijk Kingdom of Fife. 

Opvallend zijn in deze regio verder de pannendaken en de trap- en klokgeveltjes. Beide komen voort uit de banden die de streek van oudsher had met de Lage Landen. Het hier gewonnen zout werd in vorige eeuwen naar onder meer Holland geëxporteerd en de schepen namen op de terugweg dakpannen als ballast mee. Kennelijk inspireerden de architectonische gevels van Belgie en Nederland de schippers ook om die bouwwijze op hun eigen huizen toe te passen. Ten noorden van de Firth of Forth overnachten we vandaag voordat we morgen uitgebreid Edinburg gaan bekijken!

Dag 11: Edinburgh (20 km)

Via de iconische Forth Bridge naderen we Edinburgh. Deze staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO en wordt alom gezien als wonder van techniek. Edinburgh mag dan net als elke andere stad gebouwd zijn van bakstenen en cement, het is een stad die de wereld talloze geschenken heeft gegeven. Simpelweg een stad als geen ander en een van de mooiste ter wereld. De schoonheid van de Schotse hoofdstad is op elke straathoek terug te vinden, van de fraaie interieurs van de georgiaanse huizen tot de onbetaalbare schatten van de Scottisch National Gallery of de eenvoudige, maar zeer kleurrijke bloemen die de gevels van de pubs opsieren.

Onder leiding van je reisleider ontdek je in de ochtend al wandelend het 'Athene van het Noorden', de namiddag is ter vrije besteding. De stad is gebouwd op zeven heuvels, waarvan Arthur's Seat met 251 meter de hoogste is. Hier zou het legendarische kasteel Lancelot van King Arthur hebben gestaan. Daarnaast telt Edinburgh meer dan 4500 monumenten. De Royal Mile is de vroegere hoofdweg en loopt door het centrum van de oude stad en verbindt het kasteel met Holyrood Palace, waar de koningin verblijft wanneer ze in Schotland is. Hier dwalen nog steeds de geesten van middeleeuwse koopmannen, dieven en dichters. In (de omgeving van) Edinburgh overnachten we een nacht.

Dag 12: Naar Newcastle (ca. 150 km)

Met pijn in het hart verlaten we vandaag de prachtige hoofdstad van Schotland. Gelukkig zal de route naar Newcastle je waarschijnlijk ook bekoren. Onderweg naar de Engelse kust, hebben we verschillende opties.

Een (korte) stop zouden we kunnen doorbrengen in het charmante stadje Melrose, dat ondanks zijn beperkte inwoneraantal van slechts 1600 zielen heuse stadsrechten heeft vergaard. Het is leuk en gezellig, bijna te knus om waar te zijn. Het uit de 12e eeuw daterende Melrose Abbey is de grote trekpleister van dit kleine stadje.

Slechts vijf kilometer verderop ligt Abbotsford House, waar schrijver Sir Walter Scott twee eeuwen geleden een fantasiegebouw in baronial stijl liet neerzetten. Hier kan je of het gebouw zelf bezoeken of het ernaast gelegen park met drie schitterende, omheinde tuinen. Dit levende schilderij vormt de ideale afsluiting van deze spectaculaire reis door Schotland, al ligt een steenworp verderop nog de majestueuze ruïnes van Dryburgh Abbey.

Hier tref je een pittoresk landschap aan met eeuwenoude bomen. Het oude koninklijke stadje Jedburgh is, behalve de thuisbasis van de schitterende abdij uit 1138, de begraafplaats van Sir Walter Scott en het huis waar koningin Mary Stuart logeerde. Dit is een prima plek om onze lunch te nuttigen. Van hier nemen we de A68 zuidelijk (de snelste weg) naar Newcastle, waar we aan het einde van de middag verwacht worden om in te checken voor onze nachtferry naar Nederland.

Inmiddels ken je de procedure van de veerboot al en kan je (op eigen kosten) relaxed aan boord genieten van een diner in een van de restaurants. Voor de laatste keer deze reis drinken we een gezamenlijke borrel en blikken we terug op deze onvergetelijke rondreis door Schotland.

Dag 13: Terug in Nederland

Rond de klok van negen uur in de ochtend arriveren we in de haven van IJmuiden, waarna het nog een korte rit is naar station Sloterdijk. Hier eindigt onze Sfeervol Schotland reis, vanaf dit treinstation kan iedereen zijn rit naar huis vervolgen. Hopelijk zal je met net zo veel plezier aan deze reis terug denken als wij.