Dag 1 tm 4: Naar Moskou

We vliegen naar Moskou waar we drie nachten verblijven. Op de luchthaven staat vervoer klaar om ons naar het hotel te brengen. De volgende dagen bekijken we met de reisbegeleider een aantal hoogtepunten van het bruisende Moskou. De hoofdstad herbergt een overvloed aan prachtige gebouwen en monumenten. Een must om te zien zijn het Rode Plein met het Kremlin, de sprookjesachtige  Basiliuskathedraal, het Staatshistorisch Museum, het imponerende warenhuis Goem en het Mausoleum van Lenin.

Daarnaast wandelen we in de omgeving van het Rode Plein met de Aleksandrovski tuinen, het graf van de onbekende soldaat en het Bolsjojtheater, the place to be voor opera, klassieke muziek en ballet. We zien de Driekoningenkerk, de Kazan kathedraal en de beruchte Loebjanka gevangenis dat nu het hoofdkwartier is van de FSB, de opvolger van de KGB (deze plek is niet toegankelijk voor publiek).

Optioneel kan op dag 2 's middags het Kremlin, het symbool van de Russische macht, met zijn vele kathedralen, paleizen en kunstschatten, ook uitgebreid worden bezocht onder leiding van een professionele Russische gids (halve dag € 59,-). Je dient vóóraf entreebewijzen te hebben omdat de tijdstippen voor het bezoeken van het Kremlin strak ingepland worden. Geadviseerd wordt om deze excursie vooraf te boeken omdat de kans klein is dat je tickets kunt kopen voor de dagen dat wij in Moskou zijn.

Op de derde dag bezoeken we enkele van de mooiste stations van de wereldberoemde metro van Moskou. Dit zijn ware pareltjes met kroonluchters, beeldhouwwerken en wandschilderingen. Er werd 70.000 m2 marmer, goud, edelmetalen en mozaïeken gebruikt om de 13 stations van de eerste metrolijn te versieren. De bijnaam luidt dan ook ‘ondergrondse volkspaleizen’. De bekendste zijn Novoslobodskaya met zijn magische glas in lood ramen en het mozaïek van Pável Korin 'Peace over the world’. Belorruskaya is een metrostation ter ere van de 'Russische zus', Wit-Rusland.

Hier zie je de mooiste marmermozaïeken die elk een eigen geschiedenis vertellen. Kievskaya mag niet ontbreken. Mozaïeken vertellen de geschiedenis en de hoogtepunten van de vriendschap tussen Rusland en Oekraïne, times are changing … In de metro van Plosjad Revoljoetsii zien we tientallen bronzen beelden, die ook elk weer hun eigen verhaal vertellen. Daarna maken we een wandeling door de Arbat, de levendige hoofdstraat van de stad, een echte trekpleister voor toeristen met een mega aanbod van souvenirs.

’s-Middags wandelen we verder en zien eerst de imposante Christus de Verlosserkathedraal, de grootste orthodoxe kathedraal ter wereld aan de rivier de Moskva, waar bijzondere verhalen bij horen. Daarna steken we via een voetgangersbrug over de Moskvarivier over en komen bij het Monument van tsaar Peter de Grote. Deze verbleef in 1697-1698 in Zaandam. Deze tsaar was gek op de Nederlandse technologie, stijl, bier en meisjes.

Hij bewonderde Nederland dat hij als een van de meest moderne staten beschouwde en was zeer geïnteresseerd in de Nederlandse marine, destijds de grootste van de wereld. Wist je dat via hem vele Nederlandse scheepstermen en alledaagse woorden in de Russische taal terecht zijn gekomen. Denk aan boegspriet, kapitein, kajuit, paraplu en bakkebaard.

We wandelen verder naar ‘Het kerkhof zonder doden’, een soort tuin met de van hun sokkel omver getrokken beelden van Sovjetleiders uit het communistische tijdperk. We zien het nieuwe Tretjakov Museum en wandelen door het kermisachtige Gorki Park, en groene oase van rust, midden in een betonnen metropool. In overleg kunnen we op dag 2 of 3  ’s-avonds een (optionele) boottocht over de Moskvarivier maken of een theatervoorstelling bezoeken.

De invulling van de vierde dag hangt af van het vertrektijdstip van onze trein, iets waar wij helaas geen invloed op hebben... Eventueel kunnen we Kolomenskoje bezoeken, het buitenverblijf van de tsaren in Moskou. Een andere mogelijkheid is het Izmailovo Kremlin, een sprookjesachtig cultureel centrum en marktplaats. Een goede plek om Russische souvenirs te scoren zoals hoeden, matroesjka's en kunstwerken. Ook het Novodevitsji of Maagdenklooster, dat op een strategische plaats aan de Moskvarivier is gelegen, is zeker een bezoek waard. Tegenover ons hotel ligt het grote tentoonstellings- en amusementspark, VDNKh én het Monument voor de Veroveraars van de ruimte en het Kosmonautenmuseum. Moskou heeft zo veel te bieden, dat drie dagen eigenlijk te kort zijn.

Dag 4 t/m 8: De Treinreis

In de loop van dag 4 stappen we op de Transmongolië-express, het meest roemruchte railtraject ter wereld dwars door het tot de verbeelding sprekende Siberië. Dit deel van Rusland is echt groot, héél groot. Siberië beslaat meer dan de helft van het totale Russische landoppervlak. Voor ons ligt bijna 8.000 kilometer spoor door zes tijdzones naar Beijing. In de Oeral nabij Jekaterinenburg passeren we de grens tussen Europa en Azië.

Na ruim 3.000 kilometer zijn we bij Novosibirsk, de hoofdstad van West-Siberië. Ruim drie etmalen en 5.185 km. verder, komen we aan in Irkoetsk, één van de oudste en interessantste Siberische steden. Deze stad in het oosten van Siberië was in het communistische tijdperk de enige stad waar buitenlanders de reis mochten onderbreken.

‘Dagen achtereen zit ik opgesloten tussen vreemde mensen in een benauwde treincoupé. Zou de tijd even stilstaan of zou ik me door de dagen heen moeten slepen? Vaak rijdt de trein vele uren achtereen naar een volgend station. De dagen lijken op elkaar. Het besef van tijd raak ik langzaam kwijt. Geleidelijk kom ik in een bepaalde cadans en doe wat ik op dat moment wil doen. Niks moet, bijna alles mag tijdens deze reis: vrienden maken, luieren, lezen, slapen, eten, doezelen, fotograferen, aantekeningen maken en biertjes drinken in de restauratiewagon. Tussendoor staar ik uren naar de onmetelijke berkenbossen en naaldwouden van Siberië. Het heeft geen zin om je op te winden over de vele uren en het aantal dagen dat je nog in de trein moet zitten. Het ritmische getik van de wielen op de rails, kedeng-kedeng, voelt hypnotiserend. Mede hierdoor wordt het besef van tijd na een paar dagen anders. Het maakt niet uit hoe laat ik opsta. Op een gegeven moment weet ik niet of het 6 uur in de morgen is of 2 uur in de middag. Het voelt als overgave.’ 

‘De trein dendert door een onvoorstelbaar uitgestrekt landschap. Af en toe zien we dorpjes waar het leven is ingedommeld. We raken steeds dieper in Siberië, een naam die ontzag inboezemt. Ik denk aan eindeloze winters met dikke pakken sneeuw rondom een datsja, maar het is 25 graden. Eenmaal in de trein is eten een van de belangrijkste zaken. Na een korte stop in Novosibirsk maak ik voor de zoveelste keer kennis met de Russische gastvrijheid. In mijn coupé kom ik midden in een Russisch drank- en eetfestijn terecht. Het is niet de vraag óf ik mee doe, ik moet gewoon met de Russen mee-eten en -drinken: kruimige aardappels, kruidige worst, stevige kaas, hardgekookte eieren en gebraden kippenpootjes. Alles wordt voortdurend weggespoeld met glaasjes vodka. Friezen zeggen ‘De tiid haldt gjiin skoft’, de tijd staat niet stil. Maar voor deze mythische treinreis geldt een Surinaams gezegde :‘Jullie hebben de klok, maar wij hebben de tijd.’

Dag 8 t/m 10: Baikalmeer & Irkoetsk

De duizenden kilometers aan Siberisch taigawoud worden onderbroken door een immens zilvergrijs waterbassin, een gebied dat bekend staat om haar idyllische landschappen met een unieke flora en fauna. Het Baikalmeer bevat 20 % van al het zoetwater in de wereld. Het is zo groot dat alle rivieren op aarde er een jaar over zouden doen om het meer te vullen. Het is het diepste, het grootste én met zijn 25 - 30 miljoen jaar ook nog eens het oudste meer op aarde.

De oppervlakte is met 35.000 km2 ongeveer zo groot als België. Dit prachtige meer is omgeven door een haast nog ongerepte natuur die het verkennen meer dan waard is. Vanaf Irkoetsk brengt een busje ons naar het 70 kilometer verderop gelegen Litsvyanka aan de oevers van het Baikalmeer, waar we twee dagen verblijven. Een van de hoogtepunten van een reis met de Transmongolië-Express.

Na een aantal dagen het kedeng-kedeng in de trein meegemaakt te hebben is het heerlijk om de frisse lucht bij Baikalmeer te kunnen opsnuiven. Je kunt twee dagen lang je eigen gang gaan en genieten van de pure natuur en stilte en je vermaken in het plaatsje Litsvyanka. Het dorpje ligt tussen groene, met dennenbomen begroeide heuvels die reiken tot de oevers van het glinsterende Baikalmeer. Litsvyanka heeft ongeveer 1.800 inwoners en ademt de sfeer van een Alpendorpje uit: prachtig versierde en geschilderde houten huisjes, in een wisselende staat van verval, die hun oude charme hebben behouden.

Je kunt ook een ‘banya’ nemen, een Russische sauna, maar dan iets vochtiger. Je wordt met bos berkentakken geslagen, dit hoort bij de banya-ervaring en is nog prettig ook. Je moet ter bescherming een vilten hoedje op en op je buik gaan liggen, waarna je lekker geslagen wordt. Tussen de banya-sessies koelen je steeds af met ijskoud water en je hoort daarbij te gillen.  
Je kunt ook met de reisbegeleider Litsvyanka en omgeving verkennen. De eerste middag wandelen we langs het Baikalmeer naar de Sint Nicholas Kerk. Een leuk klein kleurrijk kerkje uit 19e eeuw dat na alle pracht en praal van de Orthodoxe kerken in Moskou, eenvoudig en alledaags aandoet.

Het kerkje is gebouwd door een overlevende van een scheepsramp op het onstuimige Baikalmeer. Hij beloofde God dat hij een kerk zou bouwen als hij deze ramp zou overleven. Daarna bezoeken we het nabijgelegen Museum Retro Park. Een privémuseum dat eruit ziet als een rariteitenkabinet. In een rommelige tuin staan oude roestige Russische auto's, motorfietsen en sculpturen van schroot, metaal. In de kleine galerie staan prachtige schilderijen en oude gebruiksvoorwerpen. Mede gezien de lage entree is het bezoek meer dan waard.

De volgende dag kun je een rustdag nemen of met de reisbegeleider een boottocht maken op het Baikalmeer en genieten van het schitterende landschap. Daarna bezoeken we ook het Baikalmeer-museum, een must als je meer van het Baikalmeer en de omgeving wilt begrijpen. Voor de liefhebbers is er ook de mogelijkheid om na een wandeling van een half uurtje heuvel op, de kabelbaan/ski-lift naar Chersky Rock te nemen. Een beetje oubollig, maar het zicht op te top van 755 meter over het Baikalmeer is spectaculair.

Afhankelijk van de aankomst van de trein in Irkoetsk bezichtigen we onder leiding van een stadsgids het fascinerende Irkoetsk op dag 8 of 10 (inbegrepen in programma). De hoofdstad van Oost Siberië telt maar liefst 24 universiteiten. Irkoetsk is gelegen aan de Angara rivier en telt nog tal van historische, meestal in hout opgetrokken, panden. De stad, gesticht in 1652, ontwikkelde tot het centrum van de Russische handel met het Chinese keizerrijk en Mongolië. Vanwege zijn historische allure wordt Irkoetsk ook wel ‘Het Parijs van Siberië’ genoemd.

Dag 10 – 12: Naar Mongolië
In de loop van de avond van dag 10 stappen we weer in de trein die ons twee nachten en één dag later op de ochtend van dag 12 afzet in een compleet andere wereld: Mongolië. Over de grens in Mongolië verdwijnen de bossen en voert het traject over heuvels en grasvlakten. We rijden over enorme Mongoolse vlaktes richting Ulaanbaator. Wellicht vang je al een glimp op van de traditionele Mongoolse tenten (gers). NB: in 2019 stappen we in de ochtend van dag 11 op de trein.

Dag 12 t/m 15: Mongolië

We komen vroeg in de ochtend aan in Mongolië, het land van de blauwe luchten en het eindeloze niets. Het steppeland is vooral bekend door founding father Ghenghis Khan. Khan verenigde de verschillende nomadenvolken in de 12^een 13^eeeuw. Hij maakte van Mongolië het grootste en machtigste rijk van Azië, van Korea tot aan Hongarije en van India tot aan Rusland. Het is het op één na grootste imperium uit de wereldgeschiedenis.

De drie dagen van de reis in Mongolië zijn op basis van vol pension (met uitzondering van het ontbijt bij aankomst in Ulaanbataar). Na aankomst in Ulaanbataar worden we naar het Terelj Nationaal Park gebracht (rond 80 km.). We verblijven twee nachten in een ger (traditionele tent) in één van de beste gerkampen van het land. Het Terelj Nationaal Park is vanwege de hoogte van 1.600 meter een relatief koel gebied, dat lijkt op een Alpenlandschap. Het park staat tevens bekend om zijn vele grotten en rotsformaties. Over het Mongoolse volk wordt wel gezegd dat ze in het zadel geboren worden. ‘Een Mongoliër zonder paard, is als een vogel zonder vleugels.’

Na een heerlijke lunch gaan we ’s-middags met ons busje op stap in dit grootste Nationaal Park van Mongolië. Onderweg stoppen we bij de zogenaamde Turtle Rock. Liefhebbers kunnen hier tot halverwege omhoog lopen. Daarna gaan we naar de boeddhistische Ariyabal tempel die op een paar kilometer van de Turtle Rock ligt. Via 108 trappetjes lopen we langs een soort bedevaartweg omhoog naar de tempel, die is omgeven door hoge rotsachtige bergen.

Hier vandaan heb je een panoramisch uitzicht over het langgerekte groene dal. De volgende dag brengt de lokale gids ons naar een nomaden familie die paarden fokt. Hier wordt een traditionele Mongoolse lunch voorgeschoteld. Voor een klein bedrag kun je hier ook paardrijden.

Terug in Ulaanbataar staat een excursie op het programma naar het indrukwekkende Gandan klooster en het Bogd Gegen Winterpaleis. We lunchen in een traditioneel Mongools BBQ restaurant en nemen ‘s-avonds afscheid van Mongolië met een diner in de stad. De laatste nacht verblijven we in een hotel in de hoofdstad.

Dag 15 & 16: Naar Beijing

Op dag 15 vertrekt de trein vroeg in de ochtend richting Beijing. Na Ulaanbaatar gaan de heuvels over in een vlakke steppe en deze verandert daarna langzaam in de vrijwel onbewoonde Gobiwoestijn, met slechts enkele oasen. In China gaan de woestijn en steppen door en wordt de Chinese Muur gevolgd en meerdere malen gepasseerd. De trein komt rond 12:00 uur aan in Beijing.

Dag 16 – 20: Beijing
Op dag 16 komt onze mythische treinreis ten einde en arriveren we in de Volksrepubliek China. De naam China is overigens afgeleid van Qin (spreek uit: Tsjin), een van de staten die China vormden. China kende een van de oudste beschavingen in de wereld, met een ononderbroken ontwikkeling vanaf de prehistorie tot heden. Zelf spreken de Chinezen over '5000 jaar geschiedenis en 7000 jaar cultuur'.

We verblijven vier nachten in de Chinese hoofdstad. Optioneel kan onder leiding van een professionele Chinese gids een bezoek gebracht worden aan het Plein van de Hemelse Vrede met de Verboden Stad (halve dag € 59,-) en aan de Chinese Muur, de Ming Tomben + de Sacred Road (hele dag met lunch € 99,-). De gids is Engelstalig maar zijn uitleg wordt op verzoek vertaald door de Nederlandstalige reisleider. Beide excursies zijn zeer aan te raden, omdat ze tot vanwege de lange geschiedenis van het land tot de hoogtepunten van Beijing en China worden gerekend. Ter plaatse worden door de reisbegeleider ook nog andere optionele excursies aangeboden. Op de laatste dag worden we naar de luchthaven vervoerd voor de terugvlucht.