Dag 1: Naar Minsk
Onze kleine groep arriveert (indien beschikbaar) per directe vlucht (met Belavia, vertrek Amsterdam 12:00 uur, aankomst 15:30 uur) vanuit Amsterdam in Minsk, waarna we direct de bus nemen naar het circa 50 kilometer verderop gelegen Minsk. Na onze baggage afgegeven te hebben in het hotel, zoeken we een restaurant voor onze eerste Wit-Russische maaltijd. Tevens maak je direct kennis met de vele afgrijselijke flatgebouwen die deze ‘droomstad van Stalin’ herbergt. Gelukkig kent de reisleider de leuke plekjes van deze miljoenenstad, want die zijn er uiteraard ook meer dan genoeg.
Dag 2: Minsk
Dat deze stad met ruim twee miljoen inwoners niet alleen bestaat uit lelijke betonnen bouwwerken, ontdek je tijdens de stadswandeling die je maakt met de ervaren reisleider Theo Leerintveld. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Minsk nagenoeg compleet van de kaart geveegd en na de oorlog volgens het ideaalbeeld van de Sovjet architectuur opnieuw opgebouwd. Het oude Minsk komt tot leven in de wijk Troitskoe Predmestye waar in het verleden de Trinity kerk heeft gestaan. De wijk is in de jaren ‘80 van de vorige eeuw herbouwd in oude stijl en verworden tot een levendige wijk met veel gezellige cafés en restaurants.
De stad strekt zich verder uit langs de beide oevers van de oude rivier Svisloch, gelegen tussen met naaldbossen begroeide heuvels. Bijzondere architectonische bouwwerken sieren de stad. Denk aan de imposante Nationale Bibliotheek en het indrukwekkende 'Eiland van Tranen'. In de nabijheid van de 15km lange Laan van de Onafhankelijkheid liggen de belangrijkste bezienswaardigheden van de stad, zoals het hoofdkantoor van de KGB, het GUM-warenhuis, het Staatscircus en de Heilige Drie-Eenheid kerk. Indien mogelijk proberen we ook een bezoek te brengen aan een ballet- en/of operavoorstelling. De reisleider houdt je op de hoogte en helpt je -indien voorradig- aan tickets.
Dag 3: Naar Polatsk
Minsk herbergt bijna 40 musea maar -welke je ook kiest- probeer wat tijd in te ruimen voor het indrukwekkende 'Museum of the Great Patriotic War'. Alle gruwelijkheden uit de Tweede Wereldoorlog met de uitroeiing van de rijke Joodse cultuur en de complete verwoesting van de stad Minsk als onbetwist dieptepunt, passeren hier gedetailleerd de revue.
Wie wat minder afschrikwekkende zaken wil bekijken, kan zich vermaken in het 'State Art Museum' en/of het nabij gelegen 'National Museum of History & Culture'. Aan het eind van de middag begeven we ons naar het station voor onze eerste treinreis naar het vlak bij de Russische grens gelegen Polatsk. Diep in de avond komen we na 250 km gereisd te hebben aan in ons centraal gelegen hotel waar we twee nachten zullen verblijven.
Dag 4: Polatsk
Vandaag verkennen we uitgebreid de oudste stad van het land. Polatsk werd voor het eerst vermeld werd in het jaar 862. Het onderhield een sterke relatie met Vikingen die vanuit Scandinavië tot in het huidige Wit-Rusland waren afgezakt. De macht van de stad groeide met het verstrijken van de tijd zoveel dat Polatsk uiteindelijk een prinsdom werk met de stad Polatsk als hoofdstad.
De belangrijkste bezienswaardigheden stammen uit de tijd van het prinsdom. Dit zijn de meerdere malen herbouwde 11e -eeuwse St. Sophia kathedraal en het prachtige 16e -eeuwse St. Epiphany klooster. Gelegen aan de Dvina rivier is Polatsk één van de weinige steden in Belarus waar de pre-Sovjet geschiedenis goed bewaard is gebleven.
Dag 5 & 6: Naar Vitsebsk & Vitsebsk verblijf
Twee uur reizen met de trein van Polatsk ligt de meest geliefde artistieke stad van het land: Vitsebsk. In deze stad van bijna 400.000 inwoners, wederom op een (verre) steenworp van de grens met Rusland, verblijven we wederom twee nachten en horen we interessante verhalen over de vele oorlogen en gruwelijkheden die dit land geteisterd hebben. Uiteraard passeert de Tweede Wereldoorlog de revue, maar ook de Melk- en de Gasoorlog worden besproken. Vitsebsk werd volgens de legende aan het einde van de 10e eeuw gesticht op bevel van prinses Olga van Kiev.
Door haar strategische ligging heeft Vitsebsk altijd een belangrijke positie als handelsstad gehad. Met haar historische gebouwen zoals het gouverneurspaleis, de kerken en de Kirov brug wordt Vitsebsk als het culturele hart van Wit-Rusland gezien. Vitebsk heeft echter veel meer te bieden dan alleen oorlogsellende en de oude Sovjet-Unie. Zo is de beroemde schilder Marc Chagall afkomstig uit deze stad. Hij is onder andere bekend vanwege de prachtig beschilderde glas-in-lood ramen die te bewonderen zijn in een aantal kathedralen in Frankrijk. Ontdek waar hij en schilders als Kandinskiy, Repin en Malevich hun inspiratie vandaan haalden.
Dag 7, 8 & 9: Naar Brest & Brest verblijf
Aan de andere kant van het land ligt de levendige grensstad Brest. Hier verblijven we drie nachten. Op dag 7 vertrekken we vroeg in de ochtend voor een rit van bijna 750 kilometer naar Brest. Wie wil (en indien beschikbaar) kan deze afstand ook overbruggen met de (nacht)trein, uiteraard alleen indien er plaatsen beschikbaar zijn. Deze stad van ruim 350.000 inwoners ligt aan de grens met Polen en is een van de meest bezochte plaatsen van Wit-Rusland.
De grootste bezienswaardigheid is de burcht van Brest, waar in de Tweede Wereldoorlog verschrikkelijke gebeurtenissen hebben plaats gevonden. Een derde van de Wit-Russische bevolking overleefde namelijk de Tweede Wereldoorlog niet. Door heel het land bevinden zich indrukwekkende monumenten die aan deze tragedie herdenken, waarvan het Fort van Brest er een is. Hier hielden in 1941 een paar duizend soldaten meer dan een maand stand tegenover een Duitse overmacht.
Het is een van de dertien plaatsen die de eretitel 'Heldenstad' mocht voeren in de Sovjet-Unie. Via een toegangspoort in de vorm van een ster betreed je de vesting, binnen de ommuring vind je het gigantische 'Monument van Moed'. Een ander indrukwekkend monument is ‘Dorst’, waarbij een soldaat zich met zijn wapen in de hand voortsleept... Dit alles en nog veel meer zien we tijdens een uitgebreide stadswandeling.
Daarnaast maken we tijdens ons verblijf in Brest kennis met het 1300 km2 grote Belavezhskaja Pushcha Nationaal Park. Dit is een van de laatste oerbossen ter wereld, waar tegenwoordig (net als vroeger) honderden bizons nog in het wild leven. Wie van onaangetaste natuur houdt is hier –op twee uur rijden van Brest- op zijn plek. Imposante bomen van meer dan 600 jaar oud behoren tot de grootste attractie van dit bos.
Ook zien we hier enkele van de 20.000 rivieren en 10.000 meren die Belarus telt. Vanuit het bezoekerscentrum kan je al wandelend (of met een fiets) dit uitgestrekte natuurgebied verkennen. Het bos wordt verder bewoond door wilde zwijnen, wilde paarden, elanden, wolven en meer dan 250 soorten vogels. Geen wonder dus dat Poolse prinsen en Russische tsaren hier maar al te graag kwamen jagen.
Dag 10 & 11: Naar Hrodna
Met onze eigen bus reizen we op dag 10 ruim 250 km noordelijker naar de katholieke stad Hrodna. Ook hier laat gids Theo wederom de mooiste plekken van de stad zien. Hrodna -dat ook bekend staat als Grodno- heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van de tien miljoen zielen die Wit-Rusland momenteel telt. Deze gezellige stad heeft, in tegenstelling tot de rest van het land, de oorlog redelijk ongeschonden doorstaan.
Veel historische gebouwen zijn nog helemaal intact. Dit is een leuke stad om ook eens kennis te maken met de legendarische gastvrijheid van de bevolking in een typisch Wit-Russisch restaurantje of barretje. Daarnaast is het een stad met vele mooie kerken, een oud en een nieuw kasteel en het imposante Sovetskaya plein. Vanwege de Litouwse en het Poolse verleden en de ligging zo dicht bij de grens van beide landen, bevindt zich hier de grootste rooms-katholieke gemeenschap van Wit-Rusland. De Sint Francis Xavier kathedraal is in opdracht van koning Batory in 1678 gebouwd en door het interieur wordt het als mooiste katholieke kerk van Wit-Rusland gezien.
Niet ver gelegen van de Sint Francis kathedraal ligt het oudste gebouw van de stad, de Sint Boris en Sint Hleb kerk uit de 12e eeuw. Hoewel Wit-Rusland altijd een grote Joodse gemeenschap heeft gekend, is er na de Tweede Wereldoorlog weinig tot niks ondernomen om hun erfgoed te bewaren. Gelukkig is de 16e-eeuwse synagoge van Grodno onlangs gerestaureerd. Ook van de circa 200 concentratiekampen die Belarus ooit telde, is weinig meer terug te vinden...
Dag 12 - Naar Minsk
Minsk is op dag 12 onze eindbestemming, waar we nog een nacht zullen verblijven voordat het vliegtuig ons weer terug brengt vanuit een van de minst bezochte landen ter wereld naar de drukte van alledag. Maar voordat het zover is bezoeken we eerst nog (optioneel) het landelijk gelegen indrukwekkende kasteel van Mir, een van de 15.000 (!) culturele gebouwen die anno nu nog steeds bewijzen dat Wit-Rusland vier eeuwen lang behoorde tot een van de grootste rijken van Europa, het voormalige Grootvorstendom van Polen & Litouwen.
Dit en andere kastelen zijn eeuwenlang eigendom geweest van de invloedrijke Radziwill familie. Deze Litouwse familie was in het bezit van meer dan 20 kastelen in Polen, Litouwen en Wit-Rusland. Het opvallende Unesco Werelderfgoed kasteel van Mir (sinds 1994) is van rode bakstenen gemaakt en staat bekend als een van de mooiste kastelen uit zijn tijd. Ook het dorpje eromheen en het pittoreske meer is een bezoek waard.
In de middag bezoeken we -indien mogelijk qua tijdsprogrammering- het lieflijke Dudutki. Dit openluchtmuseum herbergt niet alleen een bonte verzameling van historische gebouwen (19e eeuw) uit alle windstreken van het land, ook worden hier tal van oude ambachten nog dagelijks uitgevoerd. Zo kan je je hier verlekkeren aan huisgemaakt brood, honing, kaas en worsten, maar ook de zelf gestookte sterke drank samagon (moonshine) is het proberen waard.
Wit-Rusland heeft niet voor niets de twijfelachtige eer om nummer een van Europa te zijn van landen waar het stevigst wordt gedronken. Ook de goudsmid, kaarsenmakerij, pottenbakker en de enorme hoeveelheid klassieke auto’s en motoren zijn de rit van 40 kilometer meer dan waard.
Dag 13 - Naar Amsterdam
In de vroege ochtend vlieg je weer naar huis. Wij zijn er van overtuigd dat je tegen die tijd –net als wij- het onbekende Wit-Rusland voor altijd in je hart hebt gesloten. Dictator Loekasjenko mag dan al ruim 20 jaar zijn bevolking in een stevige wurggreep houden en onthouden van veel Westerse geneugten, de immer vriendelijke gastvrijheid van de Wit-Russen heeft er geen seconde onder geleden.